Bị áp xe gan nên ăn gì? Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân bị áp xe gan

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đa khoa Nguyễn Thị Kim Hải - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Trưởng khoa Dinh dưỡng người lớn

Bị áp xe gan nên ăn gì – là vấn đề được nhiều người quan tâm. Bạn nên tham khảo tư vấn dinh dưỡng của H&H Nutrition để đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, đúng thực phẩm để hỗ trợ hoạt động chức năng gan. 

Áp xe gan là bệnh nghiêm trọng nếu như không can thiệp điều trị, chăm sóc và ăn uống đúng cách sẽ có thể dẫn đến tử vong. Do đó, không nên chủ quan mà phải có biện pháp kiểm soát bệnh tốt nhất. Bên cạnh điều trị y khoa, chế độ dinh dưỡng chính là chìa khóa cải thiện sức khỏe cho người bệnh, kiểm soát triệu chứng tốt. Để nắm rõ bị áp xe gan nên ăn gì tốt cho sức khỏe, hỗ trợ hoạt động của gan, cùng theo dõi bài viết sau đây của H&H Nutrition nhé! 

Bệnh áp xe gan là gì? Có nguy hiểm không?

Gan là cơ quan nội tạng lớn và đảm nhận nhiều vai trò quan trọng đối với sức khỏe cơ thể. Các chức năng chính mà gan đảm nhận nhiệm vụ có thể kể đến như sau: dự trữ năng lượng, lọc bỏ những chất độc ra khỏi cơ thể, tạo protein, tạo mật,… Song, gan cũng là cơ quan dễ mắc bệnh nếu không được chăm sóc và ăn uống lành mạnh. 

Trong đó, áp xe gan cũng là một trong những bệnh khá phổ biến nhất là ở các nước có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Áp xe gan là tình trạng gan có những tổn thương, lá gan bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm ký sinh trùng. Khi này gan sẽ có biểu hiện sưng mủ và hình thành các lỗ nhỏ. 

Nguyên nhân gây bệnh áp xe gan phổ biến do 3 tác nhân sau:

  • Áp xe gan do vi trùng, thường là đa trùng
  • Áp xe do nấm, thường là nấm họ Candida gây ra
  • Áp xe do amíp

Những tình trạng như viêm ruột thừa, viêm túi thừa, viêm túi mật tiến triển thường xảy ra áp xe gan nhất, các loài ký sinh trùng như loài trùng amip cũng ra gây ra mưng mủ. Hầu hết người bệnh áp xe gan do điều kiện vệ sinh kém. 

Ai cũng có thắc mắc bị áp xe gan có nguy hiểm không? Theo các bác sĩ, bệnh áp xe gan là bệnh nguy hiểm bởi triệu chứng của bệnh không xuất hiện ngay mà âm ỉ. Đến khi bệnh tiến triển nặng thì mới xuất hiện triệu chứng, và lúc này các triệu chứng ồ ạt, khó kiểm soát. Những triệu chứng nguy hiểm của áp xe gan bao gồm:

  • Sốt cao rét run: sốt cao, nhiệt độ có thể lên đến 39 – 40 độ C trong giai đoạn cấp tính nhưng sau đó có thể giảm sốt nhẹ và kéo dài trong nhiều ngày. Đi kèm với triệu chứng sốt là đau bụng.
  • Đau tức vùng gan: cảm giác đau chủ yếu ở vùng dưới sườn bên phải, nếu ổ áp xe to cấp tính thì cảm giác đau có thể lan rộng cả thượng vị hay khắp bụng.
  • Gan to và đau: Gan bị sưng to nên người bệnh có cảm giác căng, tức, nặng ở vùng dưới sườn bên phải. Cũng do gan to mà đẩy cơ hoành lên cao nên khiến bệnh nhân trở nên khó thở. 
  • Ấn kẽ sườn đau: Nếu đến bác sĩ thăm khám, lúc sờ, nắn vào vùng gan (ở kẽ liên sườn 11-12) bệnh nhân sẽ thấy cơn đau tăng lên. Hoặc gõ vùng gan thấy đục rõ và cũng có thể sờ thấy mép của bờ gan to ra.
  • Kết quả từ hình ảnh X-quang cho thấy cơ hoành phải cao, ít di động, góc sườn hoành phải mờ cùng với xét nghiệm máu: Bạch cầu tăng cao và tăng tốc độ máu lắng,…

Thông thường, người bị áp xe gan nếu như được phát hiện và điều trị sớm sẽ được tiến hành chọc hút mủ rồi nằm viện trong khoảng 7-15 ngày kết hợp uống kháng sinh chống tái phát theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể phát hiện sớm bởi triệu chứng nghèo nàn. Một số trường hợp ổ áp xe có thể bị vỡ ra gây nhiễm khuẩn huyết nghiêm trọng hay vỡ ra chảy vào màng phổi, phổi, màng tim hay gây viêm màng bụng. Tất cả đều cực kỳ nguy hiểm và gây ảnh hưởng đến tính mạng. 

Bị áp xe gan nên ăn gì?

Để hạn chế triệu chứng nguy hiểm ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng, bên cạnh điều trị y khoa, mọi người cũng nên quan tâm đến người bị áp xe gan nên ăn gì. Sau đây là một số thực phẩm hỗ trợ quá trình phục hồi của gan, ức chế viêm nhiễm mà bạn nên tham khảo để thiết kế thực đơn dinh dưỡng cho bệnh nhân:

  • Thực phẩm giàu đạm: Theo chuyên gia dinh dưỡng, chất đạm là một trong những dưỡng chất không thể thiếu và quan trọng đối với người bị áp xe gan. Bởi chất đạm giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể có khả năng chống lại những tổn thương mà bệnh gây ra. Một số thực phẩm giàu: thịt, trứng, đậu nành, các loại hạt, cá, sữa, các sản phẩm từ sữa,…
  • Bổ sung các loại cá béo: trong cá béo không chỉ cung cấp protein mà còn cung cấp lượng chất béo lành mạnh dồi dào có thể kể đến như omega 3 tốt cho gan. Một số loài cá béo: cá hồi, cá mòi, cá trích, cá ngừ,… Theo khuyến cáo dinh dưỡng, bệnh nhân nên bổ sung ít nhất 2 bữa cá béo trong tuần. 
  • Các loại hạt: Đây là nhóm thực phẩm giàu chất xơ, chất chống oxy hóa, chất béo lành mạnh và vitamin, khoáng chất. Do đó, tốt cho gan hoạt động, ức chế sự tiến triển của bệnh. Một số loại hạt: hướng dương, óc chó, hạt điều, hạnh nhân,…
  • Rau quả: Lượng vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa dồi dào trong rau quả rất tốt cho sức khỏe của lá gan. Đồng thời, các dưỡng chất còn hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và chất xơ rất tốt cho hoạt động của hệ tiêu hóa cũng như tăng khả năng chuyển hóa của gan. Một số loại rau quả: cải cúc, cải xanh, bí đỏ, táo, bơ, cam, khoai môn,…
  • Sữa chua: đây là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào, đặc biệt là lượng vi khuẩn có lợi. Do đó, thúc đẩy hoạt động của hệ tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, tốt cho hoạt động của gan. 
  • Sữa: sữa là nguồn cung cấp năng lượng cùng các dưỡng chất cho cơ thể, rất cần với cơ thể người bệnh. Tuy nhiên, đối với bệnh nhân bị áp xe gan nếu muốn bổ sung sữa nên tham khảo ý kiến, tư vấn dinh dưỡng từ bác sĩ, chuyên gia để chọn loại sữa phù hợp nhất. 
  • Trà xanh: giàu các chất chống oxy hóa cùng khả năng chống viêm, kháng khuẩn nên có lợi cho sức khỏe của người bị áp xe gan. Tuy nhiên, không nên uống quá đậm đặc hay gần giờ đi ngủ để tránh ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ. 
Bị áp xe gan nên ăn gì? Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân bị áp xe gan
Bị áp xe gan nên ăn gì? Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân bị áp xe gan

Thực phẩm nên kiêng cho bệnh nhân áp xe gan

Bên cạnh việc đa dạng, cân đối dinh dưỡng với các thực phẩm tốt trong thiết kế thực đơn dinh dưỡng hằng ngày thì mọi người cũng nên quan tâm đến các thực phẩm cần tránh. Điều này giúp hạn chế bổ sung cho người bệnh bởi nếu bổ sung các thực phẩm gây hại có thể khiến bệnh thêm trầm trọng. 

Dưới đây là một số thực phẩm mà người bị áp xe gan nên kiêng:

  • Thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ: việc bổ sung quá nhiều thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chiên rán không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn khiến triệu chứng thêm nặng. Bên cạnh đó, một lượng dầu mỡ quá mức khiến gan phải hoạt động quá tải, dẫn đến chức năng bị ảnh hưởng.
  • Kiêng đồ tái sống: những người bị áp xe gan nên tránh xa các món tái sống như gỏi, tiết canh, nem chua,… Bởi đây là những thực phẩm có thể chứa vi trùng, vi khuẩn, nấm càng khiến tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng, mưng mủ nhiều hơn. 
  • Tránh thực phẩm cay nóng: các món cay nóng thường kích thích vị giác của chúng ta. Nhưng với bệnh nhân áp xe gan thì sẽ không phù hợp bởi làm tăng áp lực lên gan khiến gan nóng lên. Đặc biệt, có thể khiến bệnh nhân sốt cao hơn, đau nhức ở các vùng gan nhiều hơn. 
  • Kiêng nội tạng động vật: nội tạng động vật có chứa nhiều cholesterol nên nếu bổ sung sẽ gây áp lực lên gan, khiến gan phải tăng cường chuyển hóa. Điều này không chỉ tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ mà còn khiến gan của người bệnh bị suy giảm chức năng lọc thải. 
  • Chất kích thích và các loại thực phẩm nhiều đường như rượu bia, đồ uống có cồn, nước ngọt có ga, kẹo, bánh. Bởi áp xe gan là tình trạng gan bị tổn thương sẽ không thể lọc hết độc tố ra ngoài. Nếu như càng bổ sung các thực phẩm này vào càng khiến độc tố tích tụ khiến tình trạng bệnh thêm trầm trọng. 

Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân bị áp xe gan

Ngoài việc quan tâm bị áp xe gan nên ăn gì, kiêng gì, thì mọi người cũng nên lưu ý một số điều sau đây để có nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân đúng đắn. 

  • Đa dạng thực phẩm trong chế độ hằng ngày để cơ thể người bệnh hấp thu nhiều dưỡng chất, không nên kiêng khem quá mức dẫn đến suy nhược, thiếu chất.
  • Ưu tiên chế biến các món ăn bằng luộc, hấp. Điều này không chỉ giúp thực phẩm giữ chất lượng dinh dưỡng tốt mà còn tránh gây áp lực cho gan.
  • Ăn đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ, không nên để bụng quá đói hay quá no.
  • Chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giảm áp lực tiết mật
  • Nên tự mua nguyên liệu và nấu chín thức ăn tại nhà, không nên ăn thức ăn đóng hộp, chế biến sẵn vì khó kiểm soát lượng dầu mỡ, lượng muối.
  • Ăn chín uống sôi 
  • Ăn uống phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tránh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn
  • Hạn chế bổ sung chất kích thích trong chế độ dinh dưỡng như thuốc lá, rượu bia,…

Qua những chia sẻ trong bài viết trên của H&H Nutrition về bệnh áp xe gan cũng như bị áp xe gan nên ăn gì, hẳn là mọi người đã bổ sung được thêm kiến thức về bệnh và dinh dưỡng cho bản thân, gia đình. Từ đó, có kinh nghiệm phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe tốt hơn, tránh những bệnh lý nguy hiểm đe dọa tính mạng. 

>>> Xem thêm:

5/5 - (1 bình chọn)

Nguyễn Thị Thu Hà

Tôi là Nguyễn Thị Thu Hà. Tôi đã tốt nghiệp trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm TP.HCM ngành Khoa học dinh dưỡng và ẩm thực. Hiện tôi đang công tác tại H&H Nutrition - Hệ thống Dinh dưỡng y học đầu tiên tại Việt Nam. Với mong muốn mang đến cho khách hàng những kiến thức y khoa và những lựa chọn sản phẩm dinh dưỡng tối ưu cho sức khỏe vàng và mang lại sức khỏe tốt nhất cho cộng đồng thông qua việc thay đổi chế độ dinh dưỡng cũng như lối sống lành mạnh. Tôi luôn sẵn sàng học hỏi, trau dồi kiến thức y khoa để mang đến cho khách hàng những giải pháp dinh dưỡng tối ưu nhất.Quy trình kiểm duyệt nội dung tại H&H Nutrition