Cách chọn vitamin và thực phẩm bổ sung chất lượng?

Thế nào là thực phẩm bổ sung? Cách chọn thực phẩm bổ sung như thế nào?

Thực phẩm chức năng là sản phẩm bổ sung chất dinh dưỡng hoặc hợp chất khác cho cơ thể, như: vitamin, khoáng chất, thảo mộc… chúng có thể riêng lẻ hoặc kết hợp với nhau. Do chưa có những quy định nghiêm ngặt nên không phải sản phẩm thực phẩm chức năng nào được quảng cáo cũng có chất lượng và an toàn. Hãy cùng H&H Nutrition tìm hiểu về cách chọn thực phẩm bổ sung trong bài viết này nhé!

Thế nào là thực phẩm bổ sung?

Thực phẩm bổ sung là các sản phẩm đường uống và chứa “thành phần trong chế độ ăn uống”, như: vitamin, khoáng chất, thảo mộc, axit amin, enzym, men vi sinh, chất chống oxy hóa hoặc các chất dinh dưỡng khác.

Thực phẩm chức năng có nhiều dạng, gồm: viên nang, kẹo dẻo, cồn thuốc, bột và chất lỏng… Được quảng cáo như một cách bổ sung dinh dưỡng dễ dàng và hiệu quả để tăng cường sức khỏe.

Các định nghĩa quan trọng khác biết khi tìm hiểu về thực phẩm bổ sung:

– Vitamin: là chất dinh dưỡng quan trọng trong sự sống, như tham gia trao đổi chất, tăng trưởng, chức năng hệ thần kinh, tiêu hóa… Vitamin có hai nhóm:

• Vitamin tan trong dầu có thể dự trữ trong cơ thể. Gồm vitamin A, D, E, K.
• Vitamin tan trong nước không được dự trữ trong cơ thể, đó là vitamin nhóm B, vitamin C.

– Khoáng chất: Là các chất vô cơ cần thiết cho các hoạt động sống của cơ thể như tăng trưởng, phát triển xương, cân bằng dịch…

– Pha trộn độc quyền: là sự kết hợp các thành phần dinh dưỡng trên với tỷ lệ do nhà sản xuất tạo ra.

Ở những người khỏe mạnh, chế độ ăn cân đối, đầy đủ, đa dạng là đã cung cấp đủ những vitamin và khoáng chất cần thiết mà không cần bổ sung bằng thực phẩm chức năng.

Một số trường hợp có nhu cầu đặc biệt, hoặc chế độ ăn không cung cấp đủ thì có thể sử dụng để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể.  Nhưng lưu ý, “thực phẩm bổ sung” không có nghĩa là “thực phẩm thay thế”. Dù có dùng thực phẩm bổ sung cũng cần có một chế độ ăn đầy đủ, cân bằng.

Chất dinh dưỡng trong thức ăn và trong thực phẩm bổ sung

Thức ăn là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất tốt nhất cho cơ thể. Thực phẩm khác nhau có thành phần và số lượng chất dinh dưỡng khác nhau. Ví dụ, cam chanh chứa nhiều vitamin C trong khi các loại rau có lá chứa nhiều vitamin K.

Ngoài vitamin và khoáng chất, thực phẩm còn có các chất dinh dưỡng thiết yếu khác như đạm, đường, béo, chất xơ, chất chống oxy hóa và chất phytochemical… tất cả đều cần cho hoạt động của cơ thể để có sức khỏe tối ưu. Ngược lại, thực phẩm bổ sung chỉ tập trung vào một số chất dinh dưỡng cụ thể.

Nghiên cứu cho thấy, hấp thụ đầy đủ dinh dưỡng từ thực phẩm làm giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim và các bệnh khác. Còn thực phẩm bổ sung thì không.

Ai cần dùng thực phẩm chức năng?

Nói chung, những người khỏe mạnh, ăn uống đầy đủ thì không cần bổ sung. Còn các đối tượng dưới đây có thể xem xét sử dụng thêm:

– Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú

– Những người được chẩn đoán là suy dinh dưỡng.

– Có bệnh lý làm kém hấp thu chất dinh dưỡng.

– Bệnh nhân đã trải qua đại phẫu như cắt dạ dày.

– Người ăn chay.

Nếu chế độ ăn không cung cấp đủ vitamin và khoáng chất, có thể tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để sử dụng sản phẩm bổ sung phù hợp.

Chất dinh dưỡng thường bị thiếu hụt đó là vitamin D. Không giống như những chất dinh dưỡng khác, vitamin D chỉ được cung cấp 20% bởi thức ăn, 80% còn lại được chuyển hóa dưới da nhờ ánh nắng mặt trời. Thói quen luôn bôi kem chống nắng, sống ở vùng thiếu ánh nắng hay môi trường làm việc ít tiếp xúc ánh nắng mặt trời làm tăng nguy cơ thiếu vitamin D. Do đó, mọi người được khuyến khích bổ sung vitamin D.

-Thực phẩm bổ sung cho trẻ em

Viện Nhi Khoa Hoa Kì khuyến nghị trẻ bú sữa mẹ nên được bổ sung 400IU vitamin D mỗi ngày từ khi sinh ra.

Trẻ ăn chay không cân bằng và khoa học có khả năng cao thiếu hụt các chất như vitamin B12, kẽm, sắt, canxi, vitamin D…

Quản lý thực phẩm chức năng

Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) không đánh giá hiệu quả, sự an toàn, chất lượng, thành phần… của thực phẩm chức năng trước khi chúng được đưa ra thị trường. FDA đã yêu cầu nhà sản xuất tuân thủ tiêu chuẩn CGMP trong sản xuất nên không có gì đảm bảo rằng chúng thực sự hiệu quả như quảng cáo. Vì vậy, cách tốt nhất để đảm bảo chất lượng sản phẩm đó là kiểm nghiệm bởi một đơn vị thứ ba.

Thử nghiệm của bên thứ ba

Luật pháp không yêu cầu nhưng một số công ty sản xuất thực phẩm chức năng đã tự nguyện để thử nghiệm, chứng minh chất lượng sản phẩm với các điều kiện để nhận giấy chứng nhận phân tích (COA) như:

– Sản phẩm có thành phần và số lượng như được liệt kê trên nhãn.

– Sản phẩm được chuẩn hóa giữa các lô.

– Không chứa chất gây hại cho sức khỏe.

– Không chứa thành phần nào không được công bố.

Ngoài ra, nếu bạn là một vận động viên, hãy tìm các sản phẩm được chứng nhận NSF cho thể thao. Chứng nhận này đảm bảo sản phẩm không chứa 270 chất bị cấm bởi các tổ chức thể thao lớn.

Những vấn đề tiềm ẩn khi dùng thực phẩm chức năng

1.Tương tác thuốc

– Các thành phần trong thực phẩm bổ sung, gồm vitamin, khoáng chất, thảo mộc… có thể gây ra tương tác ngoài ý muốn khi kết hợp với một số loại thuốc, thức ăn và rượu. Ví dụ: Bổ sung canxi làm giảm hiệu quả của kháng sinh đang sử dụng và giảm hấp thu sắt.

– Một số thực phẩm bổ sung có thể làm sai kết quả xét nghiệm. Ví dụ: biotin (vitamin B7) làm sai kết quả troponin.

– Thực phẩm bổ sung chứa các loại thảo mộc, nhiều loại đã được chứng minh là tương tác với các thuốc khác. Ngoài ra, nhiều loại thảo mộc chưa có đủ nghiên cứu trên người để xác nhận các tương tác và tác dụng phụ tiềm ẩn.

2. Các thành phần có thể gây hại nếu dùng lâu hoặc liều cao

Vitamin tan trong dầu khi dùng nhiều có thể tích tụ trong cơ thể gây độc. Ví dụ như vitamin A, D, E gây rối loạn nhịp tim, xuất huyết, đột qụy, hôn mê thậm chí là tử vong khi dùng quá nhiều.

Vitamin tan trong nước không tích tụ trong cơ thể, nhưng nếu dùng quá liều có thể gây rối loạn tiêu hóa, nặng hơn là tổn thương gan, thận và hệ thống thần kinh.

Trẻ em có nguy cơ quá liều cao hơn người lớn nên phải cẩn thận hơn khi sử dụng thực phẩm chức năng.

3. Các tác dụng phụ không mong muốn

Ngay cả khi dùng liều khuyến cáo, một số loại vẫn gây tác dụng phụ nhẹ như buồn nôn, tiêu chảy hoặc đau đầu.

Một số loại chứa thảo mộc có thể gây tác dụng phụ nặng hơn như dị ứng, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim.

4. Sử dụng sản phẩm không hiệu quả

Vì quy định của các thực phẩm chức năng không được nghiêm ngặt nên sản phẩm có thể không chứa đủ chất như công bố. Ngoài việc tốn tiền thì những người đang phụ thuộc vào chất bổ sung có thể bị thiếu hụt dinh dưỡng.

Quan trọng là không nên tin vào các quảng cáo là chữa khỏi, điều trị hoặc phòng ngừa một số bệnh cụ thể khi chưa có nghiên cứu rõ ràng. Chỉ nên tìm hiểu về thành phần, và cơ chế thành phần đó ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào. Và cố gắng có chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng.

Đề phòng các công ty đa cấp

Do nhu cầu cao của người dùng, nhiều công ty đa cấp sản xuất sản phẩm bổ sung, được quảng cáo là tăng cường sức khỏe hoặc hỗ trợ giảm cân. Một số công ty phổ biến gồm Herbalife, Shaklee, Amway và Plexus.

Mặc dù một số sản phẩm có thể an toàn, nhưng đa số không được kiểm nghiệm bởi bên thứ ba.

Ngoài ra, các sản phẩm này thường chứa hỗn hợp các loại thảo mộc chưa được chứng minh an toàn khi dùng lâu dài. Hoặc chứa lượng vitamin và khoáng chất tiềm ẩn nguy hiểm.

Các thành phần được sử dụng trong các sản phẩm này không phải lúc nào cũng có chất lượng cao và có thể bao gồm màu nhân tạo, hương vị và chất phụ gia.

Cuối cùng, bạn phải bỏ ra rất nhiều tiền trong khi hiệu quả mang lại không được như mong muốn.

Các yếu tố khác cần xem xét

An toàn và chất lượng là hai yếu tố quan trọng nhất khi sử dụng thực phẩm chức năng. Ngoài ra cần lưu ý:

– Một số thực phẩm bổ sung chứa chất gây dị ứng. Ví dụ những người dị ứng đạm bò nên chọn sản phẩm được chứng nhận không chứa đạm bò.

– Xem xét tần suất bạn phải uống và dạng nào bạn thích, chẳng hạn như dạng lỏng, viên nén, bột hoặc kẹo.

– Ngay cả khi đó là một sản phẩm chất lượng cao vẫn phải mua ở nơi có uy tín. Hầu hết các chất bổ sung nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và một số loại cần được bảo quản tủ lạnh.

Tóm lại

Những người khỏe mạnh nên đáp ứng nhu cầu các chất dinh dưỡng của mình qua chế độ ăn uống.

Một số trường hợp có thể dùng thực phẩm bổ sung, thực phẩm chức năng như suy dinh dưỡng, kém hấp thu, không ăn đủ từ thức ăn và giai đoạn đặc biệt như mang thai, cho con bú.

Vì thực phẩm bổ sung thực phẩm chức năng không được kiểm soát chặt chẽ bởi FDA, nên khó tìm ra sản phẩm nào là an toàn và hiệu quả. Tốt nhất là chọn các sản phẩm được kiểm nghiệm bởi bên thứ ba và chứa lượng vitamin, khoáng chất trong giới hạn an toàn.

Trao đổi với bác sĩ trước khi dùng bất kỳ sản phẩm bổ sung hoặc vitamin nào – đặc biệt nếu đang mang thai, đang cho con bú, đang dùng thuốc nào khác hoặc có bệnh lý đặc biệt.

Nguồn tham khảo

How to Choose High Quality Vitamins and Supplements: https://www.healthline.com/nutrition/how-to-choose-high-quality-vitamins-and-supplements#what-they-are

Xem thêm

• Thực phẩm bổ sung cho người suy nhược cơ thể
• Thực phẩm bổ sung kẽm – Khoáng chất cực kỳ quan trọng cho nhiều chức năng cơ thể

Địa chỉ:

Cơ sở chính: 105 Trần Thiện Chánh, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh

Chi nhánh Lâm Đồng: 93/87 Hà Giang, Phường 1, Tp Bảo Lộc, Lâm Đồng.

Hotline: 

Hotline Đặt hàng: 088 8844 733

Hotline Tư vấn: 088 8977 433

Group: Hỏi – đáp cùng chuyên gia dinh dưỡng