Dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày giai đoạn đầu cần lưu ý

Tham vấn y khoa: BS Nguyễn Thị Xuân Huyền - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Trưởng khoa dinh dưỡng lâm sàng- tiết chế

Đâu là dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày? Ung thư dạ dày là căn bệnh nguy hiểm thường gặp ở những người trên 50 tuổi nếu phát hiện muộn có thể gây tử vong. Tuy nhiên với những tiến bộ của y học đã khiến căn bệnh này không còn là căn bệnh nan y nếu phát hiện và điều trị sớm. Bài viết này, H&H Nutrition sẽ cung cấp đến bạn thông tin về dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày giai đoạn đầu giúp mọi người hiểu rõ hơn về căn bệnh này.

Ung thư dạ dày là gì, có mấy giai đoạn?

Ung thư dạ dày là bệnh lý ác tính nguyên nhân chưa rõ ràng, tế bào ung thư tiến triển nhanh, khó chẩn đoán sớm, tiên lượng nặng và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Các giai đoạn của ung thư dạ dày

  • Giai đoạn 0 còn được gọi là Giai đoạn đầu, ở giai đoạn này, các tế bào ung thư mới xuất hiện trong niêm mạc dạ dày. Do đó, việc điều trị cũng dễ dàng và hiệu quả hơn. Bác sĩ có thể hớt lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương bằng nội soi.
  • Giai đoạn 1: Tế bào ung thư đã xâm lấn đến lớp thứ 2 của dạ dày nhưng chưa có triệu chứng rõ ràng và chưa lây lan sang các cơ quan khác.
  • Giai đoạn 2: Ở giai đoạn này, tế bào ung thư đi qua lớp niêm mạc và bắt đầu xuất hiện các triệu chứng rõ ràng như đau bụng, buồn nôn.
  • Giai đoạn 3: Tế bào ung thư bắt đầu di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể.
  • Giai đoạn 4: Đây là giai đoạn cuối của bệnh, lúc này tế bào ung thư đã di căn khắp cơ thể và rất ít hy vọng phục hồi.
Dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày
Diễn biến 5 giai đoạn của ung thư dạ dày

Nguyên nhân mắc bệnh ung thư dạ dày

  • Thực phẩm giàu nitrat (muối, thịt, thịt hun khói, đồ hộp, nước uống, thực phẩm nuôi trồng trong bùn thải giàu nitrat. Trong dạ dày, thức ăn có nitrat được vi khuẩn chuyển hóa thành nitrit). Nitrit phản ứng với amin bậc 2 hoặc bậc 3 tạo thành nitrosamine là chất gây ung thư dạ dày (Trong các nghiên cứu trên động vật, nếu cho chúng ăn nhiều N-methyl-N1-nitrosonidine dễ gây ung thư dạ dày)
  • Ở nhiệt độ thấp (2-4°C), nitrat không thể trở thành nitrit, vì vậy ở những nước mà thức ăn lạnh, ung thư dạ dày ít xuất hiện. Acid Ascorbic làm giảm sản xuất nitrosamine, vì nó ngăn chặn phản ứng nitrit với axit amin (giải thích rằng vitamin C có tác dụng bảo vệ cơ thể). Ngược lại, một số loại thực phẩm có cấu trúc tương tự như nitrosamine trong thịt bò, và trong một số loại cá, methylguanidine và nitrat tạo thành N-methyl-N-nitrocyanide, được phát hiện là nguyên nhân gây ung thư dạ dày.

Những yếu tố có liên quan đến Ung thư dạ dày

  • Di truyền: Những gia đình có người thân bị ung thư dạ dày thì tỷ lệ mắc bệnh ung thư dạ dày cao gấp 2 đến 4 lần so với những gia đình khác. Các cặp song sinh đồng hợp tử có tỷ lệ K cao hơn các cặp song sinh dị hợp tử.
  • Những người có nhóm máu A dễ bị ung thư dạ dày hơn các nhóm khác.
  • Teo niêm mạc dạ dày, đặc biệt là dị sản ruột làm tăng nguy cơ viêm dạ dày, viêm dạ dày trong bệnh Biermer chiếm khoảng 5% các ca ung thư dạ dày.
  • Helicobacter Pylory: HP đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO 1994) tuyên bố là tác nhân gây bệnh chính của ung thư dạ dày. Một số tác giả cho rằng ung thư dạ dày là bệnh phụ thuộc vào sự nhiễm HP lâu dài, gây viêm dạ dày qua nhiều giai đoạn tiến triển dẫn đến ung thư dạ dày.

Dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày cần đi khám ngay

Ung thư dạ dày thường không có triệu chứng điển hình trong giai đoạn đầu. Hầu hết khi được phát hiện thì bệnh đã bước vào giai đoạn muộn. Các tế bào ung thư đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể.

Các dấu hiệu bệnh ung thư cần chú ý là:

  • Sụt cân nhanh chóng: Đây là triệu chứng phổ biến của bệnh ung thư dạ dày. Giảm cân thường xảy ra trong giai đoạn tiến triển của bệnh.
  • Đau bụng: Thường bắt đầu với những cơn đau đột ngột, từng đợt. Nếu ung thư dạ dày trở nặng và lượng thuốc sử dụng không giảm, tần suất tái phát cơn đau sẽ tăng lên.
  • Đầy bụng sau ăn khó chịu, buồn nôn: Người bệnh sau khi ăn thường có cảm giác đầy bụng, chướng hơi, khó chịu, buồn nôn.
  • Chán ăn: Người bệnh ung thư dạ dày luôn có cảm giác mệt mỏi, chán ăn và khó nuốt.
  • Nôn ra máu: Cần nghĩ ngay đến ung thư dạ dày nếu bạn có triệu chứng nôn ra máu thường xuyên.
  • Phân đen: Đây là triệu chứng điển hình của một số bệnh như xuất huyết dạ dày, viêm loét dạ dày nhưng cũng có thể là dấu hiệu giai đoạn đầu của bệnh ung thư dạ dày.
Dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày
Các dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày

Các chẩn đoán, đánh giá bệnh ung thư dạ dày

Phân loại theo TNM (U, HẠCH, DI CĂN)

T: Ung thư nguyên phát (dựa trên độ sâu, không phải chiều rộng)

  • Tx: u nguyên phát không thể đánh giá được
  • To: không chắc chắn có u nguyên phát.
  • Tis: K insitus: u của lớp biểu mô bên trong chưa xuyên qua màng đáy (K tiền xâm lấn).
  • T1: Lây lan đến màng đáy hoặc lớp dưới niêm mạc.
  • T2: U xâm lấn lớp dưới thanh mạc hoặc lớp cơ.
  • T3: Khối u đã vượt qua thanh mạc (phúc mạc tạng) nhưng chưa xâm lấn các cấu trúc xung quanh.
  • T4: Khối u xâm lấn cấu trúc xung quanh.

N: hạch bạch huyết vùng

  • Nx: hạch không đánh giá được
  • No: Không có di căn hạch vùng.
  • N1: di căn hạch dạ dày cách mép u nguyên phát 3 cm.
  • N2: Di căn hạch bạch huyết quanh dạ dày trong phạm vi 3 cm tính từ mép của khối u nguyên phát, dọc theo mép trái của dạ dày, động mạch gan chung, lá lách hoặc thân tạng.

M: di căn

  • Mo: không có di căn
  • M1: có di căn
  • Mx: không có di căn rõ ràng.

Căn cứ vào TNM, có thể phân loại bệnh như sau:

  • Giai đoạn 1: T1NoMo
  • Giai đoạn 2: T2NoMo, T3NoMo
  • Giai đoạn 3: T1, T2, T3N1, N2Mo, T1T2T3N2Mo, T4N cho các loại Mo.
  • Giai đoạn 4: T1T2T3N2Mo: cắt không điều trị, T4 N các loại Mo: không kể T,NMo: trong giai đoạn sớm.

Chẩn đoán UTDD giai đoạn đầu

Triệu chứng cơ năng và toàn thân: người trên 40 tuổi, đột ngột khó tiêu, đau vùng thượng vị mơ hồ không có chu kỳ rõ ràng, mệt mỏi, thiếu máu, đi ngoài phân lỏng…, cần chụp X-quang, nội soi dạ dày.

Dựa vào X quang nội soi: nếu chỉ X quang hoặc nội soi có thể đúng 83%. Kết hợp hai phương pháp này có thể chính xác 87%.

Sinh thiết dựa trên tế bào học dịch dạ dày:

  • Nếu tế bào (-) dạ dày, sinh thiết (-) không loại trừ ung thư dạ dày nếu X-quang và nội soi cho thấy rõ K.
  • Nếu X-quang, nội soi không chắc chắn, sinh thiết và tế bào học âm tính nên điều trị thử như phương pháp Guttman: atropine + nhôm hydroxyd hoặc Mg + an thần (kinh điển: bismuth-atropine lanistine hoặc oxypheric carbon). Tây âu dùng cimetidin sau 2-3 tháng để theo dõi tiến trình điều trị.
Dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày
Chẩn đoán sớm ung thư dạ dày sẽ điều trị khả quan hơn

Chẩn đoán UTDD giai đoạn 3

Ở giai đoạn này, chẩn đoán dễ dàng nhưng không thể phẫu thuật được nữa. Chẩn đoán dựa trên:

  • U vùng thượng vị không di động (do dính gan, tụy, đại tràng).
  • Di căn hạch Troisier
  • Chụp X-quang, nội soi dạ dày hoặc SOB loại trừ gan, tụy mạc treo.
  • Sinh thiết di căn (hạch, gan).

Chẩn đoán phân biệt

  • Loét dạ dày lành tính qua nội soi và sinh thiết.
  • U lành tính của dạ dày:
    • Chụp X-quang thấy một vết khuyết đều, hình tròn nếu mọc trên bề mặt dạ dày, hình viên phấn nếu nằm trên bề mặt cong. Gần hình khuyết có niêm mạc mềm gần sát khối u.
    • Dựa vào nội soi:
      • Viêm dạ dày phì đại: dùng phương pháp nội soi và sinh thiết.
      • Giãn tĩnh mạch đáy dạ dày: hình u giả Kirkling, chẩn đoán bằng nội soi dạ dày.
      • K cơ quan gần dạ dày: tụy, đại tràng, dựa vào x-quang

Cần làm gì khi phát hiện ung thư dạ dày giai đoạn đầu

Ung thư dạ dày là bệnh có nguy cơ tử vong cao nên cần giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách duy trì chế độ ăn phù hợp, duy trì cân nặng phù hợp, khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt quan trọng là tầm soát ung thư. Việc phát hiện bệnh sớm có thể giúp cho việc điều trị khả quan hơn, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân, thậm chí có thể chữa khỏi bệnh.

Tầm soát ung thư dạ dày ở đâu tốt

Tầm soát phát hiện sớm đóng vai trò quan trọng trong điều trị ung thư. Nếu ung thư được phát hiện sớm, việc điều trị sẽ hiệu quả hơn và rẻ hơn. Ngược lại, nếu chẩn đoán muộn thì việc điều trị trở nên khó khăn và chi phí điều trị cao.

Hiện nay, công nghệ tầm soát ung thư ngày càng phát triển tại Việt Nam. Vì vậy, mỗi người dân phải duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ. Nếu phát hiện cơ thể có dấu hiệu bất thường, hãy đi xét nghiệm tại các cơ sở y tế để phát hiện sớm và điều trị sớm.

Dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày
Tầm soát ung thư dạ dày để phát hiện sớm tình trạng của bệnh

Để tầm soát ung thư dạ dày chính xác và hiệu quả, bạn cần lựa chọn trung tâm y tế uy tín.

Thông tin nơi tầm soát ung thư dạ dày tại TP. HCM:

  • Bệnh viện Ung bướu TPHCM: Số 3 Nơ Trang Long, Phường 7, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh.
  • Bệnh viện Nhân dân 115: số 527 Sư Vạn Hạnh, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.
  • Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM: số 215 Đường Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh.
  • Bệnh viện Chợ Rẫy: số 201B Đường Nguyễn Chí Thanh, Phường 12, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh.

Thông tin nơi tầm soát ung thư dạ dày tại Hà Nội:

  • Bệnh viện K: 9A – 9B Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội.‏
  • Bệnh viện Ung bướu Hà Nội: Số 42A Thanh Nhàn, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
  • Bệnh viện Trung ương Quân Đội 108: Số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
  • Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu – Bệnh viện Bạch Mai: Số 78 Đường Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội.
  • Bệnh viện Đại học Y Hà Nội: Số 1 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội.

Bài viết này H&H Nutrition đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày giai đoạn đầu cần lưu ý những gì. Nếu có những dấu hiệu trên hãy đến các cơ sở y tế để phát hiện và điều trị sớm ung thư dạ dày. Để hiểu rõ thêm chi tiết của bệnh ung thư dạ dày hãy liên hệ ngay với đội ngũ bác sĩ, y sĩ, chuyên viên của H&H Nutrition nhé!

Xem thêm: 

5/5 - (1 bình chọn)

Nguyễn Văn Trung

Tôi tên là Nguyễn Văn Trung. Tôi đã tốt nghiệp trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TpHCM ngành Khoa học dinh dưỡng và Ẩm thực. Hiện tôi đang công tác tại H&H Nutrition - Hệ thống Dinh dưỡng y học đầu tiên tại Việt Nam. Với mong muốn mang đến cho khách hàng những kiến thức y khoa và những lựa chọn sản phẩm dinh dưỡng tối ưu cho sức khỏe vàng và mang lại sức khỏe tốt nhất cho cộng đồng thông qua việc thay đổi chế độ dinh dưỡng cũng như lối sống lành mạnh. Tôi luôn sẵn sàng học hỏi, trau dồi kiến thức y khoa để mang đến cho khách hàng những giải pháp dinh dưỡng tối ưu nhất. Quy trình kiểm duyệt nội dung tại H&H Nutrition