Dinh dưỡng cho người rối loạn kinh nguyệt hậu nhiễm covid

Tham vấn y khoa: Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Ngọc Hùng - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Viện trưởng

Toàn cầu đang phải đối mặt với đại dịch Covid-19. Nhiễm Covid, bệnh nhân phải mất khoảng vài tuần mới khỏi bệnh. Trong giai đoạn nhiễm, người bệnh bị ảnh hướng rất nhiều về gánh nặng sức khỏe. Tuy nhiên sau khi khỏi bệnh, người bệnh còn chịu những triệu chứng hậu nhiễm Covid- 19. Chúng thường kéo dài vài tuần hoặc có thể hơn khiến người bệnh mệt mỏi và giảm chất lượng cuộc sống.

Những vấn đề bệnh nhân hậu covid-19

Những người từng nhiễm covid- 19 bị ảnh hưởng nghiêm trong đa cơ quan và hệ miễn dịch trong thời gian dài. Điều này dẫn đến các cơ quan trong cơ thể dễ bị tổn thương, bao gồm: hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, tiết niệu, cơ, da…

Các tình trạng tự miễn xảy ra do quá trình đáp ứng miễn dịch muộn của hệ miễn dịch. Chúng tấn công cả các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể gây viêm (sưng đau) hoặc tổn thương mô ở những bộ phận cơ thể bị ảnh hưởng. Do đó, các triệu chứng hậu nhiễm covid- 19 có thể xảy ra bất kỳ đối tượng mắc covid mức độ năng đến mức độ nhẹ và cả không triệu chứng.

Những người sau nhập viện có những triệu chứng như lúc ban đầu nhiễm: khó thở, ho, đau ngực, đau đầu, chóng mặt, đau cơ, sốt, phát ban…Ngoài ra sức khỏe tinh thần cũng bị ảnh hưởng lớn. Nhiều bệnh nhân covid sau khi xuất viện gặp phải vấn đề như khó tập trung, đôi khi là triệu chứng “não sương mù”, trầm cảm lo âu, thay đổi tâm trạng, mất ngủ…

Rối loạn kinh nguyệt xảy ra do những rối loạn về hormone, quá trình viêm nhiễm và thiếu dinh dưỡng kéo dài. Đồng thời, những thay đổi về tâm, sinh lý như stress, lo âu làm cho nội tiết tố bệnh nhân thay đổi. Triệu chứng của rối loạn kinh nguyệt: mất kinh, chậm kinh, rong kinh, thiểu kinh…

Dinh dưỡng cho người rối loạn kinh nguyệt hậu nhiễm covid — Những vấn đề bệnh nhân hậu covid-19

Kiến thức dinh dưỡng về Covid liên quan: DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI MỆT MỎI HẬU COVID-19 KÉO DÀI

Dinh dưỡng bệnh nhân hậu covid- 19

Bệnh nhân nhiễm Covid- 19 thường tăng đáp ứng viêm như sốt, nhiễm trùng. Bệnh nhân cần tăng nhu cầu năng lượng trong giai đoạn này Tuy nhiên một số triệu chứng như mệt mỏi, ho, mất khứu giác, vị giác khiến bệnh nhân chán ăn, ăn uống kém dẫn đến dinh dưỡng cung cấp không đủ nhu cầu cho cơ thể. Tình trạng này kéo dài dẫn đến bệnh nhân nhiễm covid- 19 có nguy cơ suy dinh dưỡng. Nhiều bệnh nhân có biến chứng chuyển hóa nặng phải nằm viện bất động lâu suy mòn cơ, suy kiệt.

Giai đoạn bệnh, bệnh nhân mất nhiều năng lượng, đặc biệt sắt và các vi chất khác. Do đó, giai đoạn hồi phục có ý nghĩa quan trọng cho người hậu covid. Chế độ dinh dưỡng hợp cho bệnh nhân có rối loạn kinh nguyệt nên được điều chỉnh với chế độ sinh hoạt hợp lý.

Kiến thức dinh dưỡng về Covid liên quan: Dinh dưỡng phục hồi cho NGƯỜI BỆNH COVID-19 SAU KHI ĐIỀU TRỊ

Nguyên tắc dinh dưỡng cho người rối loạn kinh nguyệt hậu nhiễm covid- 19

Người có triệu chứng rối loạn kinh nguyệt sau hậu nhiễm Covid- 19 cần có một chế độ dinh dưỡng phù hợp. Cung cấp đủ nhu cầu năng lượng khuyến nghị theo lứa tuổi. Các bữa ăn nên đảm bảo các loại thực phẩm, đủ các nhóm thực phẩm (đạm, đường, béo, vitamin, khoáng chất). Trong ngày, nên đa dạng từ 15-20 loại thực phẩm, cân đối giữa thức ăn từ động vật và thực vật.

Với những chất sinh năng lượng chính cho cơ thể bao gồm đạm,đường, béo là các thành phần không thể thiếu trong khẩu phần ăn. Chất đạm có vai trò quan trọng ở bệnh nhân rối loạn kinh nguyệt giai đoạn hậu Covid- 19. Đạm có vai trò xây dựng cấu trúc, hệ miễn dịch, kháng thể, các enzyme, các hormone. Do đó, giai đoạn này lượng đạm cung cấp 13-20% năng lượng khẩu phần ăn từ thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa, đậu.

Ưu tiên sử dụng đạm động vật có giá trị sinh học cao, dùng các loại thịt ít béo dễ tiêu hóa, đạm từ cá nên dùng ít nhất 3 lần/ tuần. Chất béo rất cần thiết để tăng năng lượng cho bệnh nhân, đặc biệt điều hòa nội tiết. Những chất béo không bão hòa rất tốt cho cơ thể giai đoạn này; đặc biệt dầu cá, dầu oliu… chứa nhiều EPA (omega 3) hỗ trợ kháng viêm, hỗ trợ miễn dịch.

Chất đường bột chiếm thành phần chính yếu 55-65% nhu cầu năng lượng hằng ngày. Với những bệnh nhân sau khi khỏi covid, nên chế biến các dạng thức ăn lỏng, mềm, dễ nuốt, kích thích vị giác như súp, cháo,… để tăng nhu cầu năng lượng.

Các vi lượng bao gồm vitamin và khoáng chất là những chất thiết yếu cho cơ thể. Giai đoạn bệnh làm cơ thể rất khó chịu, mất nhiều nước và năng lượng. Vitamin, khoáng chất có vai trò trong việc tăng chuyển hóa, hấp thu các chất dinh dưỡng, nâng cao hệ miễn dịch.

Các loại vitamin A, B, C, D, E có nhiều trong các loại rau, quả tươi màu sắc xanh đậm, vàng, đỏ. Đặc biệt vitamin A, C, E chứa chống oxy hóa hỗ trợ cơ thể khỏe mạnh, lành vết thương. Người bệnh nên cung cấp 400-600g rau, quả tươi/ ngày. Vitamin D trong ánh nắng mặt trời được hấp thu rất tốt, ngoài ra vitamin D có trong sữa, chế phẩm từ sữa hoặc các viên uống bổ sung.

Các khoáng chất như sắt, kẽm, selen, magie… giúp hỗ trợ nâng cao thể trạng, kháng viêm. Magie giúp tăng hấp thu vitamin D, tham gia và quá trình chuyển hóa của cơ thể, giúp cơ thể phục hồi sức khỏe. Magie có nhiều trong các thịt, cá, bơ, chuối, các loại hạt, ngũ cốc, trong các sản phẩm viên vitamin khoáng chất tổng hợp… Kẽm có tác dụng kháng viêm, hỗ trợ tốt tiêu hóa có nhiều trong thịt, cá, các loại hải sản. Thiếu kẽm cơ thể mệt mỏi, chán ăn kéo dài. Sắt là nguyên tố bị thiếu hụt trong quá trình bệnh.

Do đó giai đoạn hồi phục, sắt cần được bổ sung đầy đủ. Thiếu sắt dẫn đến rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ. Các thực phẩm chứa nhiều sắt bao gồm: thịt đỏ như thịt heo, bò; thịt cá, một số ít các loại đậu, rau…Để tăng hấp thu sắt cần bổ sung vitamin C trong chế độ ăn.

Ngoài ra một số hoạt chất soy-isoflavones trong đậu nành được biết đến trong điều hòa nội tiết tố nữ. Ngoài những lợi ích của soy-isoflavones như: phòng tránh các bệnh mạch vành, hiệu quả phòng ngừa bệnh loãng xương, các bệnh lý về thần kinh.

Soy-isoflavones hiệu quả trong điều hòa các yếu tố nội tiết LH, FSH ở phụ nữ mãn kinh. Với những bệnh nhân rối loạn kinh nguyệt giai đoạn hậu Covid- 19, các hoạt chất isoflavone được bổ sung thêm như một liệu pháp điều trị bằng hormone estrogen.

Kiến thức dinh dưỡng về Covid liên quan: Dinh dưỡng cần thiết cho người đau đầu hậu covid

Giai đoạn hậu covid- 19, người bệnh còn có cảm giác chán ăn nên chia thức ăn nhiều cữ nhỏ (4-5 cữ/ngày), thức ăn loãng, mềm, dễ tiêu hóa. Nếu ăn không đủ năng lượng nhu cầu có thể uống thêm các loại sữa khoảng 1-2 cốc/ ngày, bổ sung viên vitamin tổng hợp. Đặc biệt các loại sữa cao năng lượng cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, vi chất cần thiết như một bữa ăn. Suy dinh dưỡng cũng là yếu tố thúc đẩy rối loạn kinh nguyệt.

Nên uống nhiều nước (2-2.5 lít nước). Dạ dày ở giai đoạn này còn hơi khó chịu nên uống từng ngụm nhỏ, uống cả khi không khát. Bệnh nhân có thể uống thêm các nước ép, sinh tố.

Những thực phẩm nên hạn chế

Không ăn những đồ dầu mỡ nhiều khiến cơ thể khó tiêu, những thức ăn đóng gói sẵn (thịt hộp, cá hộp, xúc xích…), nước ngọt có gas, bánh kẹo ngọt, rượu bia, thuốc lá.

Kiến thức dinh dưỡng về Covid liên quan:

Dinh dưỡng cho người bệnh đau mỏi cơ hậu Covid kéo dài

LỜI KHUYÊN DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI BỆNH RỤNG TÓC HẬU COVID

Dinh dưỡng cho người khó thở hậu Covid -19 kéo dài

H&H Nutrition quy tụ đội ngũ Thạc sĩ, Bác sĩ, Chuyên gia Dinh dưỡng, Kỹ sư tiết chế với trình độ chuyên môn cao, tận tâm, luôn đặt khách hàng lên vị trí hàng đầu. H&H Nutrition cung cấp dịch vụ khám tư vấn, thiết kế thực đơn dinh dưỡng toàn diện dành cho trẻ em và người lớn. H&H Nutrition cam kết sẽ đồng hành sức khỏe cùng gia đình bạn nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất đến quý khách hàng.