Giải pháp dinh dưỡng cho người bệnh tai biến mạch máu não

Cùng H&H Nutrition tìm hiểu về nguyên tắc vàng, nhóm thực phẩm khuyên dùng và giải pháp dinh dưỡng cho bệnh nhân tai biến mạch máu não cũng như những lưu ý cho người tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não là căn bệnh rất nguy hiểm, dễ khiến người bệnh đột ngột dẫn đến các biến chứng như hôn mê, nói ngọng, liệt nửa người,… Hiện nay y học chưa có biện pháp điều trị tận gốc căn bệnh này. Tuy nhiên, thiết kế thực đơn ăn dinh dưỡng phù hợp giúp người bệnh tránh được tai biến nặng và phục hồi bệnh tốt hơn.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân tai biến mạch máu não

Tai biến xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó chế độ ăn uống có ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đến tình trạng bệnh như ăn thực phẩm chứa nhiều đường, nhiều dầu mỡ, nhiều muối, protein trong thời gian dài. Tăng huyết áp được nhắc đến là nguyên nhân hàng đầu gây tai biến mạch máu não. Một trong những yếu tố nguy cơ tăng huyết áp là chế độ dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt, lối sống không lành mạnh không hợp lý.

Do đó, người bị tai biến nên xây dựng một chế độ ăn dinh dưỡng hợp lý có ảnh hưởng lớn đến việc phòng và giảm các biến chứng nặng thêm của bệnh. Trong khẩu phần ăn người bệnh cần đảm bảo năng lượng nạp vào cơ thể trong một ngày khoảng mức 30 – 35 kcal/ kg cân nặng được, bao gồm đủ nhóm chất: đạm, đường, chất béo, các vitamin – khoáng chất, chất xơ.

Trong những trường hợp, bệnh nhân khó ăn hoặc ăn kém, gặp vấn đề rối loạn nuốt thì dinh dưỡng cho bệnh nhân tai biến là rất quan trọng. Thức ăn người bệnh cần được chế biến ở dạng lỏng, mềm như cháo, súp hoặc sữa để dễ tiêu hoá. Nên phân bổ 1 ngày thành 3 – 4 bữa ăn và mỗi bữa ăn chỉ ăn liệu lượng vừa phải, tránh ăn quá no. Hạn chế thêm các gia vị cay nóng, uống rượu chè, cà phê… để giảm nguy cơ gây ra tai biến mạch máu não.

Xem thêm: Top 3 Thực Phẩm Hỗ Trợ Tim Mạch Phổ Biến Chống Đột Quỵ

Người tai biến mạch máu não nên ăn gì và kiêng gì?

Theo khuyến cáo WHO dành cho người bệnh tai biến, thực đơn hàng ngày cần đảm bảo cung cấp đủ và cân bằng giữa chất đạm, chất béo và carbohydrate. Và hạn chế một số món ăn có khả năng tăng nguy cơ mắc bệnh.

Người tai biến mạch máu não nên ăn gì?

Những thực phẩm nên ăn đối với người bệnh như:

• Chất đạm: cần cung cấp đủ 0.8g/ kg cân nặng cho một ngày. Ăn thực phẩm chứa ít cholesterol, nhiều đạm thực vật như đậu phụ, đậu tương,.. và đạm động vật như thịt nạc, sữa,… Đối với người bệnh bị suy thận cần giảm lượng đạm hấp thu từ 0,4 – 0,6g/ kg cân nặng cho một ngày.
• Chất béo: Giữ chất béo hấp thu ở mức 25 – 30g/ ngày, trong đó chất béo động vật chiếm ⅓, còn lại ⅔ là chất béo thực vật. Bên cạnh đó, dầu thực vật chứa axit béo có tác dụng giảm nguy cơ đột quỵ.
• Vitamin và các chất khoáng: Lượng vitamin và khoáng chất chứa trong các loại trái cây, rau củ quả và sữa. Các thực phẩm này chứa nhiều kali giúp lợi tiểu, giảm huyết áp cho người bệnh. Ngoài ra, hấp thụ thêm axit folic trong các loại đậu, gạo mì,… còn có tác dụng chống xơ vữa động mạch, giảm cholesterol trong máu.

Người tai biến mạch máu não nên kiêng ăn gì?

Tai biến là tình trạng rối loạn chức năng thần kinh xảy ra một cách đột ngột và bị ảnh hưởng nhiều bởi chế độ ăn thường ngày của người bệnh. Theo như khuyến cáo của bác sĩ, những thực phẩm sau đây cần hạn chế nạp vào cơ thể:

• Muối ăn: Thành phần natri có thể giữ nước và làm tăng lượng huyết áp cơ thể, đây là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng đột quỵ.
• Rượu, bia và chất kích thích: Những thực phẩm như rượu bia, thuốc lá, cà phê và đồ ăn cay nóng… là những thành phần làm tăng nguy cơ gia tăng tình trạng đột biến, gây ảnh hưởng lớn đến quá trình điều trị bệnh.
• Chất béo: Những thực phẩm chứa nhiều chất béo như mỡ động vật, đồ chiên rán dầu mỡ, bơ, nội tạng như dồi, lòng.. chứa nhiều thành phần gây hại cho sức khỏe. Nạp nhiều thực phẩm làm sản sinh cholesterol làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, tăng khả năng mắc các bệnh về tim mạch.

Giải pháp cho bệnh nhân ăn qua sonde

Sonde là một từ ngữ chuyên ngành trong y học, nó khái quát cho kỹ thuật đặt ống thông ở dạ dày đối với những bệnh nhân không thể tự mình ăn được. Thường thì bác sĩ hoặc những người có kiến thức chuyên môn dùng kĩ thuật sonde để hút dịch và phỏng đoán bệnh tình của bệnh nhân. Tuy nhiên, một điểm nổi bật của kỹ thuật này đó là nó có thể truyền đủ chất dinh dưỡng để duy trì và nuôi sống cơ thể của người bệnh.

Cháo, súp xay nhuyễn

Chế độ dinh dưỡng hợp lý là một yếu tố quan trọng góp phần cải thiện tình trạng và nâng cao hiệu quả điều trị của người bệnh. Khi bệnh nhân được đặt ống thông ở dạ dày bạn nên sử dụng các thực phẩm có tính trung hòa và làm giảm lượng axit tiêu hóa trong dạ dày. Các thực phẩm phù hộ để chế biến thành món cháo, súp xay nhuyễn cho bệnh nhân là:

• Thực phẩm có hàm lượng tinh bột cao như gạo, khoai, sắn,… để giúp niêm mạc của người bệnh được khỏe hơn.
• Thực phẩm giàu chất đạm như: thịt nạc, cá,…
• Thực phẩm giàu chất béo như dầu cá, dầu olive, dầu từ các loại hạt,…
• Các loại rau củ và trái cây giàu vitamin như: đu đủ, cà rốt, táo, bơ, súp lơ, bắp cải,…

Sữa

Các sản phẩm sữa dinh dưỡng cho bệnh nhân bị tai biến mạch máu não điều trị bằng phương pháp sonde không thể cung cấp vào cơ thể theo cách thông thường. Bao gồm các cách sau:

• Cung cấp dưỡng chất năng lượng cao, tiện lợi sẵn sàng cho bệnh nhân sử dụng ngay qua ống thông.
• Thực phẩm phải dễ hấp thụ và tránh gây ra tình trạng táo bón cho bệnh nhân.
• Thích hợp với trong việc quản lý chế độ ăn uống của bệnh nhân.

Tuy nhiên, các chất dinh dưỡng khi được đưa vào dạ dày phải tuân thủ nguyên tắc điều trị của từng bệnh lý. Cụ thể như sau:

• Những bệnh nhân hôn mê gan cần phải bổ sung trong khẩu phần ăn nhiều dưỡng chất hơn.
• Người hôn mê do tăng đường huyết cần phải giảm thành phần đường trong khẩu phần.
• Bệnh nhân hôn mê do tai biến mạch máu não và bị cao huyết áp cần giảm béo, giảm muối,..
• Số lượng bữa ăn trong ngày: từ 5 – 6 bữa một ngày
• Trung bình mỗi ngày khoảng 300 – 400ml một bữa ở người trưởng thành. Còn Ở trẻ em thì khoảng 200ml một bữa/ ngày.

Lưu ý:  Độ đậm dinh dưỡng phải cao (1kcal/1ml)  nhưng vẫn đảm bảo độ nhuyễn để bơm qua ống thông.

Túi ăn qua sonde dạ dày

Túi cho ăn qua sonde dạ dày là một quy trình bổ sung dinh dưỡng bằng cách đưa các chất dinh dưỡng dạng lỏng trực tiếp vào dạ dày hoặc ruột non thông qua một ống được đưa vào mũi hoặc bụng.

Túi thường được sử dụng ngắn hạn và phổ biến đối với những bệnh nhân phục hồi sau những lần phẫu thuật chấn thương, người lớn tuổi có nhu cầu sử dụng phương pháp này để đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ chất dinh dưỡng của cơ thể.

Khi lựa chọn túi ăn để cung cấp dinh dưỡng cho bệnh nhân bạn nên đặc biệt quan tâm đến một số vấn đề sau:

• Màng vô trùng phải đảm bảo hàn lại, chắc chắn chưa được mở và cho phép kết nối hoặc ngắt kết nối ở mọi vị trí không bị rò rỉ.
• Cổng phải được gia cố đảm bảo độ bám tốt và kết nối dễ dàng
• Thang đo đạt tiêu chuẩn và phải dễ đọc khi đảo ngược
• Túi phải có hình dạng phễu để đảm bảo chất dinh dưỡng được truyền hết hoàn toàn.

Xem thêm: Tìm hiểu về túi dinh dưỡng cho ăn qua sonde dạ dày

Nutrison

Đối với người bệnh có vấn đề trong ăn qua đường miệng và không thể tự ăn thức ăn bằng miệng như rối loạn nuốt thì việc chăm sóc sẽ vô cùng khó khăn. Hiểu được điều đó, công ty Ollin đã cho ra mắt sản phẩm Nutrison – một sản phẩm dinh dưỡng ăn uống hoàn chỉnh, an toàn và nổi tiếng nhất hiện nay.

Nutrison được biết đến là hệ thống dinh dưỡng ăn uống khép kín giúp hạn chế sự lây nhiễm của vi khuẩn, bụi bẩn ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ của cơ thể. Hệ thống dinh dưỡng hoàn chỉnh hoàn toàn có thể thay thế cho một bữa ăn với đầy đủ chất dinh dưỡng vừa đơn giản vừa tiết kiệm nhiều chi phí khi nuôi bệnh. Trong đó, nổi bật nhất là 4 sản phẩm gồm:

• Nutrison Multi Fibre

Nutrison Multi Fibre là sản phẩm dinh dưỡng y học do tập đoàn Danone Nutricia sản xuất tại Hà Lan. Thực phẩm dinh dưỡng dành cho người bệnh không thể hấp thụ thức ăn trực tiếp mà phải thông qua ống thông dài hạn.

Đây là sản phẩm có thể thay thế hoàn toàn bữa ăn do chứa nhiều giá trị hàm lượng dinh dưỡng như: protein từ đậu nành, protein từ đậu, chất béo, hỗn hợp chất xơ, vitamin A, B6, E,… và cùng nhiều nguyên tố vi lượng có lợi cho cơ thể.

Đặc biệt, túi Nutrison Multi Fibre không chứa gluten và lactose (hai thành phần gây hại đối với sức khỏe người bệnh). Ngoài ra, sản phẩm còn mang đến rất nhiều công dụng khác như:

• • Cung cấp 1000kcal chỉ với 1000ml cho mỗi gói, đảm bảo nguồn năng lượng dồi dào và đầy đủ như một bữa ăn hoàn chỉnh.
  • Hàm lượng đạm whey chiếm 16% trong tổng lượng đạm của túi sản phẩm 40 lít, giúp cải thiện quá trình hấp thu và đẩy nhanh quá khả năng tiêu hóa cho người bệnh.
  • Cung cấp 6 loại chất xơ khác nhau giúp tăng lợi khuẩn đường ruột, duy trì chức năng của ruột và hạn chế các rối loạn về tiêu hóa như: tiêu chảy, táo bón,…
  • Nâng cao sức đề kháng, tăng sự hấp thụ dinh dưỡng và các hoạt động chuyển hóa khá trong cơ thể.
  • Sản phẩm dinh dưỡng phù hợp với các trường hợp như: Người bị bại liệt do tai nạn, ung thư, nằm bất động, hôn mê do chấn thương sọ não, tai biến,…

Chi tiết sản phẩm tại: Nutrison Multi Fiber – Dinh dưỡng chuyên biệt qua ống thông

• Nutrison Energy

Tương tự, Nutrison Energy cũng là một trong những sản phẩm dinh dưỡng được rất nhiều chuyên gia bác sĩ chỉ định và khuyên sử dụng đối với trường hợp: Người bệnh không thể tự hấp thu qua đường miệng, kém hấp thu, suy dinh dưỡng, các bệnh liên quan đến đường ruột,…

Nutrison Energy chứa khoảng 1500kcal/ 1000ml bao gồm các thành phần cụ thể như: 60g/ L protein, 35% Whey protein, 25% Casein, 20% protein từ đậu nành, 58g/ L chất béo, 185g/ L carbohydrate,… Với đa dạng và đầy đủ các hàm lượng dinh dưỡng như vậy, Nutrison Energy chính là sự lựa chọn hoàn hảo dành cho người bệnh giúp bổ sung dinh dưỡng, nâng cao sức khỏe và cải thiện tốt tình trạng bệnh.

Bên cạnh đó, khi sử dụng, người thực hiện cũng cần lưu ý một số khuyến cáo để đảm bảo an toàn cho người bệnh. Một số lưu ý cần ghi nhớ:

• • Không sử dụng cho người bệnh galactosemia, người bệnh không cần chất xơ.
  • Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, thận trọng đối với trẻ từ 1 – 6 tuổi.
  • Không sử dụng sản phẩm bằng hình thức tiêm tĩnh mạch.
  • Lắc đều trước khi dùng và chỉ nên sử dụng trong vòng 24h ngay sau khi mở nắp.
  • Chỉ sử dụng sản phẩm qua đường tiêu hóa.

Chi tiết sản phẩm tại: Dinh dưỡng Nutrison Energy – Nuôi ăn qua đường ống thông

• Nutrison Standard

Nutrison Standard là sự kết hợp hoàn hảo giữa protein, casein, whey, đậu nành, các vitamin, khoáng chất và hỗn hợp chất béo như: EPA/DHA giúp đáp ứng mọi nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh. Đặc biệt, sản phẩm không chứa thành phần lactose và gluten nên không gây ảnh hưởng đến quá trình hấp thu và hồi phục của người bệnh.

Ngoài ra, sản phẩm không được chỉ định đối với người bị dụ ứng với thành phần đậu nành, protein hoặc galactosaemia. Dưới đây là cách hướng dẫn sử dụng của sản phẩm Nutrison Standard cần lưu ý:

• • Lắc sản phẩm trước khi sử dụng để tránh thực phẩm bị vón cục.
  • Tháo bộ dẫn truyền có bộ điều chỉnh tốc độ chảy (số giọt/ phút) và gán vào lớp giấy bạc của túi Nutrison standard để tạo thành hệ thống khép kín, hạn chế tối đa sự lây nhiễm vi khuẩn.
  • Khóa đường dây dẫn truyền bằng cách kéo bánh xe được thiết kế trên dây và treo ngược túi thực phẩm lên giá đỡ.
  • Bóp vài lần vào bầu đếm giọt, mở từ từ đầu bánh xe và cho dịch truyền vào đầu dây truyền rồi đóng lại.
  • Làm sạch đầu dây sonde bằng cách mở khóa và bơm nước từ từ vào.
  • Khóa đầu sonde, rút ống bơm và tháo đầu lắp dây dẫn truyền rồi cắm vào sonde.
  • Vặn chặt sonde và điều chỉnh tốc độ dòng chảy trên bánh xe.

Chi tiết sản phẩm tại: Nutrison Standard – Dinh dưỡng cho bệnh nhân ăn qua ống thông

• Nutrison Advanced Diason – Túi ăn dinh dưỡng qua sonde cho bệnh nhân đái tháo đường

Túi cho ăn qua sonde dạ dày Nutrison Advanced Diason là một sản phẩm của hãng Nutricia, được coi như là một lựa chọn hữu ích của nhân viên y tế khi chăm sóc bệnh nhân không có khả năng tự ăn uống.

Một số đặc tính của sản phẩm:

• • Túi ăn với thành phần 100% từ đạm đậu nành;
  • Chỉ số đường huyết thấp ( GI= 17) giúp kiểm soát đái tháo đường;
  • Chứa hỗn hợp chất xơ MF6 15g/L  giúp đường ruột khỏe mạnh cũng như kiểm soát đường huyết;
  • Nồng độ chất béo không bão hòa đa và chất béo bão hòa thấp, tăng tỉ lệ chất béo không bão hòa đơn để nhằm cải thiện tình trạng lipid và giảm thiểu nguy cơ bệnh tim mạch;
  • Không chứa đường glucose và sucrose, sử dụng fructose và tinh bột hỗ trợ kiểm soát đường huyết;
  • Giàu carotenoid, là chất phản ánh tình trạng sức khỏe dựa vào chất chống oxy hóa.

Xem thêm: Sản phẩm Dinh dưỡng Y học – Nutrison Advanced Diason

Nutrison Advanced Diason chỉ định với những trường hợp:

• • Bệnh nhân nuôi ăn qua ống thông và mắc đái tháo đường;
  • Bệnh nhân suy dinh dưỡng có liên quan đến tình trạng đái tháo đường;
  • Bệnh nhân hôn mê do đường huyết tăng quá mức quy định;
  • Chống chỉ định với những trường hợp: Bệnh nhân bị galactosemia, trẻ em dưới 1 tuổi, thận trọng với trẻ em từ 1 – 6 tuổi, bệnh nhân cần kiêng chất xơ, bệnh nhân dị ứng với đậu nành, sản phẩm dùng qua đường tiêu hóa và không dùng qua đường tĩnh mạch.

Bài viết cung cấp những thông tin bổ ích về dinh dưỡng cho bệnh nhân bị tai biến mạch máu não với chế độ ăn dinh dưỡng và những lưu ý cần tránh. Bên cạnh đó, đối với những bệnh nhân không còn khả năng ăn, nuốt qua đường miệng hoặc không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng qua đường miệng thì phải nuôi ăn qua sonde.

Ngoài ra, nếu còn thắc mắc, cần tư vấn dinh dưỡng hoặc thiết kế thực đơn dinh dưỡng hợp lý thì có thể để lại bình luận ngay dưới bài viết. Các chuyên gia bác sĩ tại H&H Nutrition sẽ giúp bạn giải đáp một cách sớm nhất.

H&H Nutrition – Đồng hành cùng sức khỏe gia đình bạn

Địa chỉ:

Cơ sở chính: 105 Trần Thiện Chánh, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh

Chi nhánh Lâm Đồng: 93/87 Hà Giang, Phường 1, Tp Bảo Lộc, Lâm Đồng.

Hotline:

Hotline Đặt hàng: 088 8844 733

Hotline Tư vấn: 088 8977 433

Fanpage: H&H – Dinh dưỡng tối ưu

Group:

• Hỏi – đáp cùng chuyên gia dinh dưỡng
• ĂN SẠCH – SỐNG KHỎE