Có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa hay không? Các tiêu chí lựa chọn sữa cho trẻ

Tham vấn y khoa: Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Ngọc Hùng - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Viện trưởng

Có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa? Sữa là thực phẩm bổ sung dinh dưỡng quan trọng trong thực đơn hằng ngày của trẻ. Bên cạnh việc chọn sữa phù hợp, các bậc cha mẹ còn lo sợ đổi sữa sẽ không phù hợp, gây dị ứng và các vấn đề về sức khỏe. Để giải đáp rõ vấn đề này, cùng theo dõi bài viết sau đây nhé!

Tiêu chí lựa chọn sữa phù hợp cho trẻ

Lựa chọn sữa cho trẻ là một trong những vấn đề được hầu hết phụ huynh quan tâm. Bởi đây không phải là vấn đề dễ dàng. Các mẹ chọn sữa phải vừa phù hợp với cơ địa vừa phù hợp với giai đoạn phát triển của trẻ.

Do đó, theo các chuyên gia dinh dưỡng, các mẹ có thể chọn sữa cho trẻ theo các tiêu chí sau:

  • Phù hợp với lứa tuổi
  • Thành phần dinh dưỡng trong sữa
  • Tình trạng sức khỏe của trẻ, có thể là trẻ sinh thiếu tháng, đủ tháng, nhẹ cân, suy dinh dưỡng, béo phì …
  • Cơ địa bé đặc biệt, có dị ứng hay không khi dùng sữa. Theo dõi bé sau khi uống sữa xem bé có nổi mụn, tiêu chảy, táo bón, khó tiêu hay không.
  • Sữa phù hợp với điều kiện gia đình, kinh tế
  • Sữa phù hợp với cân nặng, thể trạng của trẻ

Chọn sữa cho bé theo độ tuổi

  • Trẻ từ 1-6 tháng tuổi: trong giai đoạn này, nếu mẹ có khả năng cung cấp đủ sữa mẹ cho bé thì nên cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Nhưng nếu mẹ không đủ sữa, các mẹ có thể bổ sung thêm sữa bên ngoài cho trẻ để cung cấp dinh dưỡng. Trong đó, nên chọn những sản phẩm sữa công thức 1 dành cho trẻ sơ sinh. Ở loại sữa công thức 1 này, thành phần dinh dưỡng gần giống với sữa mẹ nên hạn chế tối đa ảnh hưởng tiêu hóa non nớt của trẻ.
  • Trẻ từ 6-12 tháng tuổi: Giai đoạn này, các mẹ có thể chọn sữa có công thức 2 để bổ sung dinh dưỡng cho trẻ. Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, các mẹ có thể chọn sữa cùng nhãn hiệu với sữa công thức 1. Sữa công thức 2 có thành phần dinh dưỡng cao hơn, đặc biệt là chất đạm cần cho sự phát triển tối ưu của trẻ.
  • Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên: ở giai đoạn này, trẻ có thể không cần phải bổ sung sữa công thức nữa mà bố mẹ có thể chọn sữa phù hợp với cơ địa, thể chất, thể trạng, nhu cầu sức khỏe và khẩu vị của trẻ.
Sữa phù hợp với thể trạng của trẻ
Chọn sữa phù hợp với độ tuổi của trẻ

Thành phần dinh dưỡng

Theo chuyên gia dinh dưỡng, khi chọn sữa cho trẻ cần quan tâm đến thành phần dinh dưỡng có phù hợp với độ tuổi của trẻ không. Theo như quy định của Bộ Y tế, các sản phẩm sữa phải đảm bảo những quy định về đầy đủ các dưỡng chất từ năng lượng, hàm lượng protein, khoáng chất và vitamin.

Nếu như chọn sữa có hàm lượng protein thấp sẽ khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, tăng nguy cơ nhiễm trùng và suy giảm miễn dịch. Ngược lại, nếu dư thừa so với tuổi của trẻ sẽ dẫn tới rối loạn hormone, hệ thần kinh kém phát triển, béo phì và gây bệnh lý về tim mạch.

Bên cạnh đó, các mẹ cũng nên quan tâm các thành phần sữa DHA, ARA, choline, Beta-Glucan… để hỗ trợ miễn dịch và phát triển não bộ cho trẻ.

Tình trạng sức khỏe của trẻ

Các mẹ nên nắm rõ tình trạng sức khỏe của con mình khi chọn lựa sữa để phù hợp nhất mà không gây ảnh hưởng hay làm trầm trọng thêm tình trạng. Chẳng hạn như một số trẻ có uống sữa thường bị táo bón thì các mẹ cần chọn các loại sữa mát, có thành phần chất xơ cho trẻ bổ sung. Còn với một số thường bị tiêu chảy khi uống sữa thì các mẹ nên tìm hiểu nguyên nhân bởi rất có khả là tình trạng bất dung nạp đường lactose. Lúc này, chọn sữa cho trẻ sẽ chọn các sản phẩm không có đường lactose.

Sữa phù hợp với thể trạng của trẻ

Đối với các trẻ sinh non, nhẹ cân thì các mẹ nên chọn những loại sữa năng lượng cao để trẻ kịp đà tăng trưởng với các trẻ đồng lứa. Còn với những trẻ nhẹ cân, nên chọn các loại sữa bột nguyên kem, giàu dinh dưỡng. Còn các bé bị béo phì, thừa cân, các mẹ nên cho trẻ uống sữa ít béo hay không béo.

Và với các trẻ trong giai đoạn phát triển, cần phải chọn các loại sữa bổ sung canxi, vitamin D để trẻ tăng trưởng về chiều cao.

Có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa
Bố mẹ nên chọn sữa phù hợp với thể trạng của trẻ

Chọn sữa phù hợp với điều kiện kinh tế

Khi chọn sữa cho bé, bên cạnh chất lượng các bậc phụ huynh cũng cân nhắc đến khả năng tài chính của gia đình. Bởi không phải cứ bất cứ loại sữa nào cũng tốt. Miễn sữa phù hợp tình trạng sức khỏe, nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.

Việc lựa chọn sữa cho con rất quan trọng, và một lưu ý lớn nhất chính là các mẹ nên chọn địa chỉ uy tín để mua để tránh sữa giả, sữa nhái. Khi mua sữa, hộp sữa phải còn nguyên vẹn, tem nhãn đầy đủ,…

Dấu hiệu nhận biết trẻ có hợp/ không hợp với loại sữa đang dùng

Các mẹ khi chọn bổ sung sữa cho trẻ, cần theo dõi các dấu hiệu trong thời gian sử dụng. Điều này giúp mẹ nhận biết trẻ uống sữa có hợp hay không hợp.

Một số dấu hiệu cho thấy trẻ uống sữa không hợp:

  • Tiêu chảy: có thể kéo dài từ 5 – 7 ngày. Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện và sức đề kháng kém nên chưa kịp thích nghi với sữa bột.
  • Nôn trớ: đây là một trong những phản ứng tự nhiên của cơ thể để tống những thực phẩm được cơ thể nhận diện là gây hại ra ngoài. Nếu tần suất xảy ra nhiều thì các mẹ nên chú ý.
  • Phát ban và nổi mẩn đỏ: các nốt nhỏ li ti có thể nổi ở vùng mặt, tay, chân, lưng, bụng hay thậm chí là trong miệng, ở lưỡi khiến trẻ khó chịu, ngứa ngáy, quấy khóc và chán ăn, bỏ bú.
  • Trẻ quấy khóc, cáu gắt
  • Trẻ chán ăn, bỏ bú: một số trẻ chán sữa, hay không hợp khẩu vị cũng sẽ chán ăn và không muốn bú.
  • Trẻ sụt cân và cân nặng đứng lại
  • Xì hơi nhiều

Có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa hay không?

Theo nghiên cứu, việc cho bé uống mãi 1 loại sữa là không nên vì trẻ ngày càng phát triển thì sẽ có sự thay đổi về vóc dáng và nhu cầu dinh dưỡng. Đồng thời, mỗi giai đoạn phát triển của trẻ cần chế độ cũng như nhu cầu dinh dưỡng khác nhau để kịp đà tăng trưởng cả về thể chất lẫn thể trạng. Thế nên, qua từng giai đoạn của trẻ, các ông bố bà mẹ nên thay đổi sữa để phù hợp nhất cho sự tăng trưởng và phát triển cũng như hỗ trợ trí não thật tốt.

Bởi mỗi loại sữa được sản xuất theo từng lứa tuổi sẽ chứa các thành phần khác nhau, phù hợp độ tuổi cũng như hệ tiêu hóa của trẻ. Do đó, có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa không thì câu trả lời là không nên. Trong suốt quá trình chăm sóc trẻ, các bậc phụ huynh nên dựa vào từng yếu tố về tuổi, tình trạng sức khỏe, nhu cầu dinh dưỡng,… mà chọn loại sữa phù hợp nhất. Đồng thời, khi đến thời điểm phù hợp thì cũng nên chọn sữa để đổi cho con.

Bao lâu thì nên đổi sữa cho trẻ?

Thời điểm phù hợp đổi sữa cho trẻ chính là những giai đoạn giao thoa của việc trẻ tăng trưởng và phát triển.

  • Giai đoạn từ 1-6 tháng tuổi: trẻ bú hoàn toàn sữa mẹ và có thể bổ sung thêm sữa công thức 1.
  • Giai đoạn 6-12 tháng tuổi: các mẹ chuyển đổi sữa công thức 2 để phù hợp nhu cầu dinh dưỡng, độ tuổi để trẻ có đà phát triển, tăng trưởng.
  • Giai đoạn từ 1-3 tuổi: thay đổi sữa theo nhu cầu sức khỏe, điều kiện phát triển, nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ.
  • Giai đoạn từ 3 tuổi trở lên: nên đổi sữa, đặc biệt chú trọng các dưỡng chất hỗ trợ trí não, chiều cao, cân nặng để trẻ đủ năng lượng, sức khỏe cho học tập cũng như vui chơi.
Có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa
Bố mẹ nên đổi sữa cho bé vào những giai đoạn giao thoa của việc trẻ tăng trưởng và phát triển

Ngoài ra, một số trường hợp trẻ bị dị ứng và chán sữa cũ thì các bậc phụ huynh cũng nên chọn sữa mới để đổi cho trẻ.

Cách đổi sữa cho trẻ an toàn

Việc đổi sữa cho trẻ tưởng chừng đơn giản nhưng các mẹ phải thật thận trọng và đúng cách để mang lại kết quả tốt nhất, không ảnh hưởng sức khỏe, tiêu hóa của trẻ.

Có 2 cách đổi sữa cho trẻ an toàn:

Cách 1: Đổi sữa mới hoàn toàn

Nếu như trẻ dị ứng, chán sữa hay không còn phù hợp độ tuổi khiến trẻ chậm tăng cân, thiếu dưỡng chất thì các mẹ nên đổi hoàn toàn sữa mới mà không cần giai đoạn chuyển tiếp. Đây được xem như là giúp trẻ làm quen với một loại sữa mới.

Cách 2: Đổi sữa từ từ cho bé

Đổi sữa từ từ cho bé là cách giúp bé thích nghi với sữa mới dần mà không có sự đột ngột. Mẹ vẫn cho bé uống sữa cũ nhưng bớt đi 1 bữa và thay thế bằng sữa mới. Điều này giúp bé tránh được tình trạng rối loạn tiêu hóa.

Các mẹ có thể áp dụng như sau:

  • Trong 2 – 3 ngày đầu: Cho bé uống 2 bữa sữa cũ và 1 bữa sữa mới
  • Đến 3 – 4 ngày tiếp: Cho bé uống 1 bữa sữa cũ và 2 bữa sữa mới
  • Sau đó có thể cho bé uống hoàn toàn sữa mới.

Một số lỗi thường gặp khi pha sữa cho trẻ bố mẹ cần lưu ý

Sau đây là một số lỗi thường gặp khi pha sữa cho trẻ mà các bố mẹ thường mắc phải nhưng lại không chú ý. Việc này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa, khả năng hấp thu dinh dưỡng của trẻ.

  • Không rửa và vệ sinh tay sạch sẽ trước khi cầm bình, dụng cụ pha sữa cho trẻ.
  • Bình sữa không được tiệt trùng trước khi pha sữa cho trẻ
  • Bé bú còn dư mà vẫn để lại sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
  • Pha sữa sai công thức của nhà sản xuất. Nếu như pha sữa quá loãng sẽ khiến trẻ bị thiếu chất, suy dinh dưỡng, còn với trường hợp pha sữa quá đậm đặc có thể khiến trẻ bị thừa cân, gây táo bón.
  • Các mẹ sử dụng nước khoáng thay cho nước đun sôi để nguội để pha sữa. Tuy nhiên, hàm lượng chất khoáng cao trong sữa có thể ảnh hưởng đến trẻ.
  • Sử dụng nước không đúng nhiệt độ để pha sữa cho trẻ. Trường hợp nước quá nguội khiến sẽ không tan còn sử dụng nước sôi sẽ khiến vi chất, dinh dưỡng trong sữa mất.
  • Sau khi pha sữa để lâu mà chưa cho bé uống. Sữa sau khi pha chỉ giữ được 1 khoảng thời gian ngắn ở nhiệt độ khoảng 37 độ C. Sữa pha rồi chỉ có thể được bảo quản ở tủ lạnh trong 48 giờ và sau khi lấy ra khỏi tủ lạnh thì nên hâm nóng và cho bé uống trong vòng 1 giờ tiếp theo.
  • Các mẹ thường hâm nóng sữa trong lò vi sóng, đây là điều sai lầm vì làm mất dưỡng chất trong sữa.

Với những thông tin trong bài viết, có lẽ mọi người cũng đã có câu trả lời về có nên cho trẻ uống mãi 1 loại sữa. Hy vọng các bậc phụ huynh nên lưu ý, chọn và đổi sữa phù hợp nhất cho trẻ theo từng giai đoạn phát triển. Nếu còn bất kỳ thắc mắc gì liên quan đến cách chọn sữa cho trẻ, bố mẹ có thể liên hệ với H&H Nutrition để được hỗ trợ nhé!

Xem thêm: 

đánh giá post

Nguyễn Văn Trung

Tôi tên là Nguyễn Văn Trung. Tôi đã tốt nghiệp trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TpHCM ngành Khoa học dinh dưỡng và Ẩm thực. Hiện tôi đang công tác tại H&H Nutrition - Hệ thống Dinh dưỡng y học đầu tiên tại Việt Nam. Với mong muốn mang đến cho khách hàng những kiến thức y khoa và những lựa chọn sản phẩm dinh dưỡng tối ưu cho sức khỏe vàng và mang lại sức khỏe tốt nhất cho cộng đồng thông qua việc thay đổi chế độ dinh dưỡng cũng như lối sống lành mạnh. Tôi luôn sẵn sàng học hỏi, trau dồi kiến thức y khoa để mang đến cho khách hàng những giải pháp dinh dưỡng tối ưu nhất. Quy trình kiểm duyệt nội dung tại H&H Nutrition