Người bị suy thận phải lọc máu khi nào?

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đa khoa Nguyễn Thị Kim Hải - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Trưởng khoa Dinh dưỡng người lớn

Người bị suy thận phải lọc máu khi nào? Là vấn đề mà đa số người thân của bệnh nhân quan tâm. Khi thận không còn đủ chức năng thì đây là cách duy trì. Cùng H&H Nutrition tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết sau nhé!

Khi suy thận mức độ nặng, sức khỏe bệnh nhân suy yếu, thận cũng không còn hoạt động đủ chức năng. Vì thế người bệnh cần phải lọc máu là phương pháp điều trị cần thiết nhằm thay thế cho chức năng thận. Bệnh nhân thực hiện lọc máu cũng cần tuân theo chế độ của bác sĩ và dinh dưỡng hợp lý để giảm sự trở nặng của bệnh.

Người bị suy thận phải lọc máu khi nào?

Thận của người khỏe mạnh có chức năng sản xuất và bài tiết nước tiểu. Trước khi thực hiện chức năng này, thận có vai trò lọc máu, đối với thận khỏe mạnh, mỗi ngày lọc khoảng 120-150 lít máu. Thận lọc máu, điều hòa các chất, loại độc tố, nếu thận không khỏe, mắc các bệnh lý về thận thì chức năng của thận suy yếu, máu không được lọc ở mức độ bình thường, khiến các chất thải đọng lại trong cơ thể.

Trường hợp các chất thải, cặn bã tích tụ trong máu có thể dẫn đến hôn mê, thậm chí tử vong. Lọc máu là phương pháp loại bỏ các chất cặn bã trong quá trình chuyển hóa, các chất độc nội hay ngoại sinh, nước thừa, nhằm duy trì cân bằng nội môi.

Người bệnh suy thận ở mức độ nghiêm trọng, giai đoạn này cần được chỉ định lọc máu để duy trì chức năng thận. Nếu không được can thiệp kịp thời thì khó có thể kéo dài được sự sống cho bệnh nhân.

Bệnh nhân suy thận mạn ở cấp độ 4 và 5 nên tiến hành lọc máu để duy trì sự sống. Ở giai đoạn suy thận mạn giai đoạn 4, mức độ lọc cầu thận của người bệnh tổn thương nghiêm trọng, khả năng lọc máu ở mức rất thấp, chỉ <30ml/phút.

Đối với bệnh nhân giai đoạn 5, cũng phải bắt buộc lọc máu để kéo dài khả năng sống. Giai đoạn này khả năng lọc máu của thận chỉ còn dưới 15ml/phút. Lúc này thận cực yếu và không còn hoạt động.

Những trường hợp suy thận cấp được chỉ định lọc thận khi có 1 điều kiện, chỉ định bắt buộc khi có 2 điều kiện:

Ure máu > 300 mmol/l
Không đáp ứng với liều điều trị Furosemid, lượng nước tiểu <200ml/ ngày
Kali máu > 6 mmol/l, trên điện tâm đồ có rối loạn nhịp tim, K+ tăng nhanh
Toan máu nặng pH <7.2
Na+ máu > 160 mmol/l hoặc <115 mEq/l
Tăng gánh thể tích, ALTMTT tăng, biến chứng OAP

Những phương pháp lọc máu do suy thận

Y học phát triển, có nhiều phương pháp điều trị bệnh đã và đang được nghiên cứu. Hiện nay, đối với bệnh nhân suy thận có 3 phương pháp lọc máu đang được sử dụng:

Chạy thận nhân tạo
Lọc màng bụng
Liệu pháp thay thế thận liên tục

Chạy thận nhân tạo

Thận nhân tạo là phương pháp được chỉ định để lọc máu trong suy thận cấp.

Nguyên tắc lọc máu: phương pháp tiến hành bên ngoài cơ thể người bệnh. Máu được dẫn ra ngoài bằng hệ thống ống dẫn, rồi đi qua màng lọc nhân tạo. Nó sẽ thực hiện giống chức năng lọc thải của thận, máy lọc sẽ giúp máu lọc thải, lấy đi độc tố, nước dư thừa, sau đó đưa máu trở lại cơ thể.
Ưu điểm: của phương pháp này là kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân
Yêu cầu thực hiện: bệnh nhân cần có đường lấy máu đủ cho cuộn lọc
Thời gian thực hiện: chu kỳ thực hiện 2-3 lần/tuần, mỗi lần kéo dài từ 3-4 giờ tùy thuộc vào chức năng của thận và lượng máu, cũng như chất thải cần lọc.

Phương pháp lọc màng bụng

Tùy vào tình trạng của bệnh nhân mà chọn phương pháp lọc máu phù hợp. Một số bệnh nhân chống chỉ định với thận nhân tạo, hoặc có bệnh tim, rối loạn đông máu, huyết động thì nên thực hiện phương pháp lọc màng bụng.

Nguyên tắc lọc máu: phương pháp này sẽ hoạt động thông qua khuếch tán máu, bằng cách đưa vào cơ thể dịch lọc. Dịch lọc máu là một dung dịch vô trùng giàu khoáng chất và glucose. Dung dịch này được đưa qua một ống vào khoang phúc mạc có màng bán thấm, màng phúc mạc. Dựa vào khả năng lọc tự nhiên của phúc mạc, chất lọc sẽ được lưu lại trong bụng một thời gian để hấp thu chất thải, sau đó dẫn lưu ra ngoài ống.
Thời gian thực hiện: Quá trình này có thể thực hiện lặp lại nhiều lần trong ngày và thực hiện qua đêm với hệ thống tự động.
Ưu điểm: của phương pháp này giúp giúp bệnh nhân thoải mái hơn vì có thể thực hiện tại nhà thay vì đến bệnh viện, cơ sở y tế. Giúp bệnh nhân dễ dàng di chuyển hơn các phương pháp khác
Nhược điểm: Kém hiệu quả hơn so với chạy thận nhân tạo. Vì nếu thực hiện không đúng cách có thể làm bệnh nhân tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Liệu pháp thay thế thận liên tục

Nguyên tắc lọc máu: phương pháp này được thiết kế để thực hiện lọc máu chậm, liên tục và có thể kéo dài 24 giờ. Thường chỉ được áp dụng tại bệnh viện, các đơn vị chăm sóc đặc biệt. Các bệnh nhân được chỉ định phương pháp này thường trong tình trạng nặng, huyết áp không ổn định, nhiễm khuẩn huyết.

Một số lưu ý khi lọc máu do suy thận

Bệnh nhân được chỉ định lọc máu cho thấy chức năng thận đã không còn như người khỏe mạnh. Việc lọc máu cũng là phương pháp điều trị nhằm thay thế chức năng thận, duy trì sự sống, không thể kéo dài, nên các bệnh nhân cũng cần lưu ý trong chăm sóc sức khỏe:

Tham khảo tư vấn dinh dưỡng, thiết kế chế độ ăn uống hằng ngày phù hợp
Bổ sung thuốc hỗ trợ điều trị đúng liều lượng, thời gian
Kiểm tra sức khỏe thường xuyên, định kỳ để phòng ngừa các biến chứng
Đối với phụ nữ, lọc máu có thể ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai do cơ thể sinh ra lượng lớn chất thải trong thai kỳ. Vì thế phụ nữ mang thai cần kiểm tra sức khỏe thường xuyên, tuân thủ lịch lọc máu định kỳ vì có thế cần phải lọc máu nhiều hơn. Tuy nhiên, nếu có khả năng và ghép thận thành công thì khả năng sinh sản trở lại bình thường.

Chế độ dinh dưỡng cho người suy thận phải lọc máu

Ở những bệnh nhân suy thận lọc máu nếu không bổ sung thực phẩm lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ gây nên các biến chứng nghiêm trọng, giảm cơ hội sống. Vì sau khi lọc máu, cơ thể vẫn có thể xảy ra rối loạn ure, creatinin hay các rối loạn về nội mô.

Để có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bệnh nhân nên thiết kế thực đơn dinh dưỡng theo nguyên tắc:

Giảm kali: nếu chế độ ăn với thực phẩm giàu kali, lượng kali tăng là một trong những biến chứng nguy hiểm hàng đầu trong suy thận. Người bình thường thận sẽ đào thải kali, còn ở bệnh nhân suy thận chức năng này gần như bằng không nên lượng kali tăng cao, làm tăng biến chứng, dẫn đến tử vong.
Giảm muối và nước: giảm nguy cơ bị phù, tăng huyết áp hay phù muối cấp.
Cung cấp đạm vừa đủ: không nên bổ sung quá nhiều đạm trong chế độ ăn vì tăng cao lượng ure, creatinin trong máu ở những ngày trước khi lọc máu. Nếu lượng ure tăng cao sẽ dẫn đến hội chứng ure huyết cao với một số biểu hiện: đau đầu, nôn, xuất huyết tiêu hóa,…
Năng lượng cho bệnh nhân trong ngày, cần cung cấp tối cần 30-35 Kcal/ngày.
Tham khảo tư vấn dinh dưỡng, thiết kế thực đơn dinh dưỡng hợp lý, phù hợp với từng giai đoạn bệnh, cũng như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân
Giảm ăn các thực phẩm và đồ ăn chứa nhiều photpho: bệnh nhân suy thận, chức năng lọc của thận gần như mất đi hoàn toàn nên không có khả năng đào thải phospho
Chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất như: bầu, bí, mướp, dưa chuột, cải trắng, cải cúc, cải bắp, su su,… Các loại trái cây tươi: cam quýt, táo…
Nên bổ sung thêm các thực phẩm giàu canxi: sữa, cá con, cua…
Bổ sung đầy đủ hàm lượng các loại ngũ cốc: cơm, bún, miến, các loại khoai, củ…
Tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu đạm có giá trị sinh học cao từ nguồn động vật (thịt, cá, trứng, sữa,…) khoảng 1.2-1.4 g/kg/ngày.
Nên bổ sung chất béo không no: dầu thực vật, cá hồi,…

Khi chạy thận, bệnh nhân sẽ gặp khó khăn trong vấn đề ăn uống. Do đó, chia nhỏ các cữ phụ, bổ sung các sản phẩm dinh dưỡng khác như sữa, súp… để bệnh nhân đầy đủ năng lượng.

Sữa cho người suy thận – Nutricare Lean Max Rena Gold 2

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, bệnh nhân suy thận thất thoát dinh dưỡng và năng lượng trong quá trình điều trị lọc máu, làm suy giảm sức khỏe, yếu cơ,…

Sữa Lean Max Rena Gold 2 giúp bổ sung nguồn dinh dưỡng với năng lượng cao, giàu Protein, Phospho, Kali, hàm lượng Natri, đã được kiểm soát nhằm cân bằng điện giải, giúp sức khỏe tổng thể được tăng cường, phù hợp với những người đang thực hiện quá trình chạy thận nhân tạo hoặc bệnh nhân đang thẩm phân phúc mạc.

Với thành phần giàu dinh dưỡng và dễ hấp thu: giàu đạm thủy phân, bổ sung Hydrolysis, MUFA, PUFA, FOS và Nucleotide giúp tăng khả năng hấp thu các dưỡng chất, cùng các khoáng chất và vitamin cần thiết.

Chi tiết sản phẩm: Sữa Nutricare Lean Max Rena Gold 2 – Dinh dưỡng tối ưu cho người suy thận sau khi lọc máu

Sữa cho người suy thận – Nepro 2 400g

Đây là dòng sữa nổi trội từ thương hiệu VitaDairy Việt Nam mang đến nguồn dinh dưỡng đặc chế cho bệnh nhân suy thận chạy thận nhân tạo.

Sữa Nepro 2 là sản phẩm sữa cung cấp dinh dưỡng đem lại nguồn năng lượng cao. Đặc biệt, sữa giàu Protein giúp bù đắp lượng Protein mất đi trong khi bệnh nhân đang trong quá trình lọc máu. Ngoài ra, sữa còn dễ hấp thu và hỗ trợ tiêu hóa tốt với với công thức cải tiến được tư vấn trực tiếp bởi Viện dinh dưỡng.

Thành phần dinh dưỡng thay thế bữa ăn phụ bao gồm: Đạm sữa, Soy protein, dầu thực vật, Palatinose ( Isomaltulose), Polyols, Fructose, chất xơ (Fos/Inulin) hỗn hợp vitamin và khoáng chất ( canxi, Magie, Sắt, Kẽm, Vitamin A, Vitamin D3, Vitamin E, Vitamin C, vitamin nhóm B, Axit Folic) hương sữa và hương vani tổng hợp dùng cho thực phẩm.

Ưu điểm vượt trội phù hợp với bệnh nhân suy thận: giàu năng lượng, ít Natri, Kali, Phospho, giàu đạm, hỗ trợ tiêu hóa với chất xơ hòa tan và lợi khuẩn, không chứa đường lactose, không chứa cholesterol

Chi tiết sản phẩm: Sữa NEPRO 2 dạng bột 400g – Dinh dưỡng đặc chế cho NGƯỜI BỆNH THẬN CÓ LỌC MÁU NGOÀI THẬN

NAVIE NEPRO 2 – Dinh dưỡng tối ưu cho người bệnh thận có lọc máu

Sữa Navie Nepro 2 là sản phẩm cung cấp một chế độ ăn giàu protein, cao năng lượng, chất điện giải phù hợp và đầy đủ dưỡng chất thiết yếu cho bệnh nhân suy thận có lọc máu.

Sữa với thành phần dinh dưỡng đầy đủ cho bệnh nhân được các chuyên gia khuyên dùng:

Giàu protein, hài hòa giữa protein động và thực vật, cung cấp 9 acid amin thiết yếu cơ thể không thể tự tổng hợp được
Với 26 loại vitamin và khoáng chất cần thiết tham gia vào các hoạt động của cơ thể
Chứa chất xơ tự nhiên FOS
Hàm lượng chất béo tốt: MUFA, PUFA, hỗ trợ giảm cholesterol toàn phần và LDL giảm nguy cơ phát triển bệnh lý tim mạch.
Thành phần không có Cholesterol, Lactose và chất bảo quản giảm dị ứng cho người sử dụng

Không chỉ đáp ứng nguồn dinh dưỡng thiếu hụt, mà sữa còn giúp bệnh nhân tăng cường miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa bệnh lý tim mạch, giảm mệt mỏi,…

Chi tiết sản phẩm: NAVIE NEPRO 2 – Dinh dưỡng tối ưu cho người bệnh thận có lọc máu

Như vậy, H&H Nutrition đã giải đáp với bạn đọc về vấn đề người bị suy thận phải lọc máu khi nào cũng như dinh dưỡng cho người suy thận phải lọc máu. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào bạn có thể liên hệ H&H Nutrition để được giải đáp, tư vấn dinh dưỡng cũng như thiết kế thực đơn dinh dưỡng cần thiết.

Xem thêm:

BS - Nguyễn Thị Xuân Huyền - Chuyên gia dinh dưỡng tại H&H Nutrition — BS – Nguyễn Thị Xuân Huyền – Chuyên gia Dinh dưỡng tại H&H Nutrition

H&H Nutrition – Đồng hành cùng sức khỏe gia đình bạn

H&H Nutrition quy tụ đội ngũ Thạc sĩ, Bác sĩ, Chuyên gia Dinh dưỡng, Kỹ sư tiết chế với trình độ chuyên môn cao, tận tâm, luôn đặt khách hàng lên vị trí hàng đầu. H&H Nutrition cung cấp dịch vụ khám tư vấn, thiết kế thực đơn dinh dưỡng toàn diện dành cho trẻ em và người lớn. H&H Nutrition cam kết sẽ đồng hành sức khỏe cùng gia đình bạn nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất đến quý khách hàng.