Người mổ sỏi thận xong nên ăn gì? 3 loại thực phẩm tốt cho người sau mổ sỏi thận

Tham vấn y khoa: BS Nguyễn Thị Hoà - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Trưởng khoa Dinh dưỡng nhi

Mổ sỏi thận xong nên ăn gì? Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cần chú ý nguyên tắc dinh dưỡng và lựa chọn các thực phẩm phù hợp để nhanh lành thương, phục hồi sức khỏe. 

Sỏi thận là bệnh lý thường gặp, gây nhiều đau đớn và ảnh hưởng đến sức khỏe cơ thể. Một trong những phương pháp điều trị phổ biến là mổ sỏi thận. Sau khi trải qua ca mổ, sức khỏe bệnh nhân sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều. Thời điểm này, việc bổ sung dinh dưỡng, có chế độ ăn uống cùng các món ăn phù hợp sẽ cần thiết cho quá trình phục hồi, lành thương. Vậy mổ sỏi thận xong nên ăn gì? Hãy cùng H&H Nutrition tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây nhé. 

Chế độ dinh dưỡng cho người sau mổ sỏi thận

Người mổ sỏi thận xong nên ăn gì? 3 loại thực phẩm tốt cho người sau mổ sỏi thận

Thiết kế chế độ dinh dưỡng cho người sau mổ sỏi thận cần chú ý tuân thủ nguyên tắc để bổ sung cân bằng các chất, không làm ảnh hưởng đến vết thương mà vẫn cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể bệnh nhân phục hồi. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, nguyên tắc dinh dưỡng khi xây dựng thực đơn cho người mổ sỏi thận (cân nặng 50-55kg) trong giai đoạn phục hồi như sau:

  • Năng lượng: bổ sung 1800-1900 Kcal/ngày.
  • Protid: 12-14% tổng năng lượng.
  • Lipid: 15- 25% tổng năng lượng. Acid béo chưa no một nối đôi chiếm 1/3, nhiều nối đôi chiếm 1/3 và axit béo no chiếm 1/3  trong tổng số lipid.
  • Số lượng bữa ăn: 4- 6 bữa/ngày.

Bên cạnh nguyên tắc dinh dưỡng, cơ cấu khẩu phần ăn trong ngày cho bệnh nhân giúp người thân cân đối hàm lượng dưỡng chất phù hợp: 

  • Năng lượng: 1800-1900 Kcal/ ngày
  • Protein: 55- 65g/ ngày
  • Lipid: 40- 50g/ ngày 
  • Glucid: 275- 325g/ ngày
  • Natri: < 2400mg/ ngày
  • Nước: 2- 2,5 lít/ ngày.

Sau ca mổ, người bệnh thường mất nhiều sức và cảm thấy mệt mỏi. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ vô cùng quan trọng. Để người bệnh dễ ăn, số lượng bữa ăn nên chia nhỏ thành 4-6 bữa và cân đối đầy đủ các nhóm dưỡng chất protein, lipid, glucid, đặc biệt chú ý hàm lượng natri bổ sung với lượng 2400mg/ ngày để không làm ảnh hưởng sức khỏe.

Mổ sỏi thận xong nên ăn gì? 

Mặc dù chế độ dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng trong việc hồi phục sức khỏe cho bệnh nhân sau mổ nhưng không phải thực phẩm nào cũng phù hợp. Để không làm ảnh hưởng vết thương, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bệnh nhân sau mổ sỏi thận nên bổ sung các nhóm thực phẩm sau: 

Người mổ sỏi thận xong nên ăn gì? 3 loại thực phẩm tốt cho người sau mổ sỏi thận
Lưu ý lựa chọn thực phẩm lành mạnh cho người sau khi mổ sỏi thận

Ăn thực phẩm giàu chất xơ

Hiện tượng đại tiện khó rất thường gặp ở những bệnh nhân sau mổ do bị giảm nhu động ruột. Do vậy, trong chế độ ăn của bệnh nhân cần bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ để cải thiện tình trạng này. Chất xơ hỗ trợ quá trình chuyển hóa thức ăn, giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa, bài tiết, ngăn ngừa táo bón và bệnh trĩ. 

Các thực phẩm giàu chất xơ:

  • Các loại rau xanh: cần tây, bắp cải, bông cải xanh, rau dền, mồng tơi, cải ngồng, cải thìa,… 
  • Ngũ cốc nguyên hạt: lúa mạch, yến mạch, hạt kê, kiều mạch, gạo lứt, hạt diêm mạch,…
  • Các loại đậu: đậu tương, đậu Hà Lan, đậu gà, đậu xanh, đậu đỏ,…. 

Chế độ ăn đủ nhu cầu canxi 

Mổ sỏi thận xong nên ăn gì? Nhiều người cho rằng, canxi là yếu tố hình thành sỏi thận nên kiêng canxi hoàn toàn. Tuy nhiên, đây lại là một quan niệm sai lầm. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, khi bổ sung lượng canxi đầy đủ cho cơ thể thì tỷ lệ tái phát sỏi thận sẽ giảm. 

Nguyên nhân là do khi lượng canxi thấp hơn bình thường, cơ thể sẽ hấp thu thêm nhiều oxalat ở ruột. Đây cũng chính là nguyên nhân chủ yếu hình thành nên sỏi thận trong cơ thể. 

Thế nên, chế độ ăn của người sau mổ sỏi thận nên bổ sung các thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, cá, sữa và các sản phẩm từ sữa, các loại hạt, các loại rau lá xanh đậm,…

Uống đủ nước

Nước lọc có tác dụng thanh lọc cơ thể và tốt cho sức khỏe toàn diện. Đối với người bình thường, việc uống đủ nước vô cùng cần thiết và với người bị sỏi thận thì càng trở nên quan trọng. 

Khi cơ thể bổ sung đủ nước, các chất lắng đọng sẽ được đào thải ra khỏi cơ thể dễ dàng, làm cho sỏi khó hình thành hơn, giảm nguy cơ sỏi thận tái phát. Bệnh nhân uống từ 2-2.5 lít nước mỗi ngày, có thể sử dụng nước lọc hoặc các loại nước ép trái cây tươi theo sở thích, tuy nhiên lượng nước ép không nên quá 240ml. 

Để kiểm tra xem cơ thể đã bổ sung đủ nước chưa, bệnh nhân có thể quan sát màu sắc nước tiểu. Nếu nước tiểu có màu vàng nhạt, trắng thì chứng tỏ đã uống đủ nước. 

https://media-cdn-v2.laodong.vn/Storage/NewsPortal/2021/1/20/872535/Uong-Nuoc.jpg 

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bệnh nhân nên chú ý bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ để cải thiện tiêu hóa, ngăn táo bón, cùng các thực phẩm giàu canxi và uống đủ nước để ngăn nguy cơ sỏi thận tái phát. 

Các loại thực phẩm cần tránh sau khi mổ sỏi thận

Theo Bác sĩ Nguyễn Võ Trà Mi – Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng (NRECI): “Bên cạnh vấn đề mổ sỏi thận xong nên ăn gì, bệnh nhân, người thân cũng cần chú ý các thực phẩm không tốt, cần tránh sau mổ. Bởi các thực phẩm này sẽ cản trở quá trình phục hồi và gia tăng nguy cơ tái phát bệnh.” 

Thực phẩm ít chất xơ hoặc không có chất xơ 

Sau khi mổ, hầu hết hệ tiêu hóa của các bệnh nhân vẫn còn rất yếu, cùng với đó là việc sử dụng nhiều thuốc giảm đau, kháng sinh và hạn chế vận động nên giảm nhu động ruột. Từ đó, gia tăng tình trạng táo bón và thậm chí là bệnh trĩ. 

Đại tiện khó khăn, táo bón sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến vết thương của bệnh nhân, có thể gây đau đớn, thậm chí là rách vết thương chưa lành. Do đó, để hạn chế tình trạng này, bệnh nhân nên kiêng các thực phẩm ít chất xơ hoặc không có chất xơ như:

  • Tinh bột tinh chế: gạo trắng, mì ống trắng, các loại ngũ cốc ăn sáng, bánh mì trắng,… 
  • Các loại đồ uống: nước ngọt, nước trái cây, nước tăng lực, soda,… 
  • Các loại bánh kẹo, bánh nướng,…. 

Thực phẩm chứa nhiều oxalat

Cơ thể của bệnh nhân bị sỏi thận thường có hàm lượng oxalate cao, nên để hạn chế nguy cơ gia tăng sỏi thận hay sỏi thận tái phát, người bệnh cần tránh xa các thực phẩm giàu oxalate như rau bó xôi, chocolate, cà phê, trà,… 

Người mổ sỏi thận xong nên ăn gì? 3 loại thực phẩm tốt cho người sau mổ sỏi thận

Thịt đỏ liều lượng không quá 500mg/tuần

Sau mổ sỏi thận, người bệnh cần bổ sung đạm để tái tạo và củng cố khối cơ nhưng cần bổ sung lượng đạm hợp lý mỗi ngày. Bởi nếu tiêu thụ quá nhiều đạm sẽ dẫn đến nhiều ảnh hưởng không tốt cho quá trình phục hồi vết thương. 

Vì vậy, bệnh nhân cần hạn chế các loại thịt đỏ với liều lượng bổ sung không quá 500mg/ tuần. Nguyên nhân là do trong thịt đỏ chứa nhiều đạm, có thể khiến lượng acid trong nước tiểu tăng cao, dẫn đến việc hình thành sỏi acid uric và sỏi canxi. 

Thực phẩm nhiều natri

Muối là khắc tinh của người mổ sỏi thận cần chú ý. Muối được sử dụng trong nấu ăn thông thường là natri clorua và cũng là nguồn cung cấp natri phổ biến cho cơ thể. Tuy nhiên, muối chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra sỏi thận, gây tích tụ các gốc oxalate – chính là tiền đề tạo ra sỏi thận và dẫn đến tình trạng suy thận. 

Thế nên, người bệnh giảm lượng muối trong chế độ ăn hàng ngày bằng cách ăn nhạt, hạn chế nêm nếm, chấm thêm và cũng nên kiêng các thực phẩm như: đồ muối, đồ ăn chế biến sẵn, các loại thịt nguội, đồ khô,… 

Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ

Thức ăn nhanh, thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn chiên xào,… sẽ chứa nhiều đạm, nhiều dầu khiến người bệnh khó tiêu hóa và cũng gia tăng lượng muối nạp vào cơ thể. Vì thế, nhóm thực phẩm này khiến thận quá tải, ảnh hưởng chức năng thận, cản trở quá trình phục hồi vì chứa nhiều chất béo bão hòa gây viêm. Do vậy, người bệnh nên ưu tiên thực phẩm được chế biến dưới dạng luộc, hấp hơn. 

Các thực phẩm không tốt như thực phẩm ít hoặc không chứa chất xơ, thịt đỏ, thực phẩm nhiều muối, thực phẩm nhiều dầu mỡ,… cần được hạn chế và kiêng trong xây dựng thực đơn cho bệnh nhân. 

Các loại sữa cho người sau phẫu thuật 

Sữa cũng nguồn dinh dưỡng dồi dào giúp bệnh nhân sau ca mổ nhanh chóng hồi phục sức khỏe, thể chất và thể trạng. Hiện nay, không có dòng sữa chuyên biệt cho bệnh nhân mổ sỏi thận, nhưng với người suy dinh dưỡng hoặc khi khẩu phần ăn từ thực phẩm tự nhiên không cung cấp đủ nhu cầu cơ thể thì có thể chọn bổ sung các loại sữa cho người sau phẫu thuật để tăng cung cấp năng lượng, đạm, dưỡng chất cần thiết cho người bệnh. 

Sữa Ensure gold

Sữa Ensure gold là sản phẩm sữa của hãng Abbott Hoa Kỳ. Sữa chứa hàm lượng dinh dưỡng đầy đủ và cân đối được xây dựng dựa trên công thức chứa HMB (β-hydroxy-β-methylbutyrate) kết hợp với protein chất lượng cao góp phần xây dựng và củng cố, thúc đẩy khối cơ phát triển khỏe mạnh. 

Trong 100ml sữa, cung cấp 114 kcal cùng các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như protein, Chất béo, carbohydrate, Omega 3-6-9 cùng chứa hơn 28 vitamin và khoáng chất. Từ đó, sữa giúp bổ sung năng lượng và dinh dưỡng tối ưu cho bệnh nhân hồi phục và củng cố sức khỏe. 

Sữa Fresubin 2kcal

Sữa Fresubin 2kcal là sản phẩm sữa cao năng lượng với công thức cân đối đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Với chai sữa nước 200ml cung cấp đến 400kcal – lượng calo phù hợp thay thế cho một bữa ăn hoàn chỉnh. Không những vậy, sữa còn chứa đầy đủ các chất, đặc biệt với 13 loại vitamin và 15 loại khoáng chất cùng các  chất chống oxy hóa giúp cải thiện hấp thu và tăng cường miễn dịch cho bệnh nhân. 

Sữa Ensure plus advance

Sữa Ensure plus advance là sản phẩm sữa dinh dưỡng được nhiều người yêu thích. Sữa không chỉ chuyên bổ sung dưỡng chất giúp xương chắc khoẻ mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết với tỷ lệ cân đối. Mỗi chai sữa 220ml chứa 1.5 gam CaHMB – chất chuyển hoá axit amin leucine giúp cơ thể tái tạo và phục hồi khối cơ. Cùng với đó là 330kcal, 20g đạm, 260g Photpho, 28 Vitamin và các khoáng chất thiết yếu cho cơ thể cung cấp năng lượng, duy trì sức khỏe. 

Các sản phẩm sữa Ensure gold, Fresubin 2 kcal, Ensure plus advanced đều cung cấp năng lượng và dinh dưỡng đầy đủ cho bệnh nhân củng cố sức khỏe cũng như thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh chóng. Tuy nhiên, mỗi loại sữa sẽ có hương vị khác nhau. Do đó, tùy vào nhu cầu dinh dưỡng, khẩu vị của bệnh nhân mà người thân tham khảo tư vấn từ bác sĩ, chuyên gia để chọn sản phẩm phù hợp. 

Thiết kế thực đơn dinh dưỡng cho người sau mổ sỏi thận cùng chuyên gia dinh dưỡng

Việc thiết kế thực đơn dinh dưỡng phù hợp cho người sau mổ sỏi thận vô cùng cần thiết. Bởi vừa giúp bệnh nhân đáp ứng dinh dưỡng, năng lượng vừa không làm ảnh hưởng đến vết thương, quá trình phục hồi. Vì vậy, nhờ vào sự tư vấn dinh dưỡng từ bác sĩ dinh dưỡng có lẽ sẽ giúp người thân và người bệnh yên tâm, giảm gánh nặng và tâm lý lo lắng. 

Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng NRECI là một trong những trung tâm dinh dưỡng uy tín, hội tụ đội ngũ bác sĩ dinh dưỡng giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm. Tại Viện, bệnh nhân sẽ được thăm khám dinh dưỡng và lắng nghe tư vấn, thiết kế thực đơn cho người sỏi thận chi tiết, phù hợp và cụ thể nhất với tình trạng của mình. 

Đội ngũ NRECI
Đội ngũ NRECI

Để dễ hình dung hơn, người thân và bệnh nhân có thể xem quy trình thiết kế thực đơn dinh dưỡng cho người sau phẫu thuật tại NRECI: 

  • Xác định tình trạng dinh dưỡng người bệnh, đo các chỉ số khối lượng cơ – xương – mỡ – nước qua máy phân tích thành phần cơ thể
  • Khai thác và đánh giá  khẩu phần ăn 24h
  • Khai thác tiền sử dinh dưỡng, tiền sử bệnh, phương pháp phẫu thuật và bệnh lý đi kèm
  • Khai thác chế độ vận động, giấc ngủ, tinh thần
  • Tư vấn dinh dưỡng chuyên biệt cùng bác sĩ dinh dưỡng 
  • Xây dựng thực đơn chi tiết từng ngày theo từng cá thể, từng mức độ bệnh

Bên cạnh việc thăm khám dinh dưỡng, tư vấn dinh dưỡng và thiết kế thực đơn, bác sĩ còn là người đồng hành cùng bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị. Bác sĩ theo dõi khả năng đáp ứng dinh dưỡng, hồi phục sức khỏe của bệnh, xem xét thực đơn phù hợp và có cần điều chỉnh hay không để mang đến hiệu quả dinh dưỡng tối ưu nhất. 

Hy vọng với những thông tin trong bài viết về mổ sỏi thận xong nên ăn gì giúp mọi người hiểu hơn về nguyên tắc dinh dưỡng, thực đơn cho người sỏi thận. Nếu vẫn còn băn khoăn, hãy liên hệ ngay H&H Nutrition để được tư vấn và giải đáp chi tiết nhất nhé.

đánh giá post

Nguyễn Văn Trung

Tôi tên là Nguyễn Văn Trung. Tôi đã tốt nghiệp trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TpHCM ngành Khoa học dinh dưỡng và Ẩm thực. Hiện tôi đang công tác tại H&H Nutrition - Hệ thống Dinh dưỡng y học đầu tiên tại Việt Nam. Với mong muốn mang đến cho khách hàng những kiến thức y khoa và những lựa chọn sản phẩm dinh dưỡng tối ưu cho sức khỏe vàng và mang lại sức khỏe tốt nhất cho cộng đồng thông qua việc thay đổi chế độ dinh dưỡng cũng như lối sống lành mạnh. Tôi luôn sẵn sàng học hỏi, trau dồi kiến thức y khoa để mang đến cho khách hàng những giải pháp dinh dưỡng tối ưu nhất. Quy trình kiểm duyệt nội dung tại H&H Nutrition