Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ bố mẹ cần lưu ý

Tham vấn y khoa: BS Nguyễn Thị Xuân Huyền - Nơi công tác: Viện Nghiên cứu và Tư vấn Dinh dưỡng - Chức vụ: Trưởng khoa dinh dưỡng lâm sàng- tiết chế

Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò sau khi trẻ uống sữa bao gồm: khó thở, sưng môi, lưỡi, mặt, phát ban da, mề đay, mẩn đỏ, ngứa, chàm (một biểu hiện của tình trạng viêm da dị ứng). Ngoài ra, trẻ có thể bị nôn mửa sau khi bú sữa và có dấu hiệu tiêu chảy.

Dị ứng đạm sữa bò là gì?

trieu-chung-di-ung-dam-sua-bo — Dị ứng đạm sữa bò là phản ứng dị ứng ở trẻ

Dị ứng đạm sữa bò là do cơ thể trẻ phản ứng miễn dịch với các thành phần đạm có trong sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò. Đây là hiện tượng dị ứng phổ biến nhất trong các dị ứng thực phẩm ở nhóm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, do sữa bò là thực phẩm chứa đạm lạ đầu tiên mà nhóm trẻ này phải hấp thụ với lượng lớn, đặc biệt là đối với những trẻ đã tiếp xúc với sữa bột trước đó.

Khi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ mắc phải dị ứng đạm sữa bò, hệ miễn dịch của trẻ phản ứng sai với thành phần đạm trong sữa bò và coi nó như một chất gây hại, dẫn đến các triệu chứng dị ứng đạm sữa bò.

Dị ứng đạm sữa bò là loại dị ứng thức ăn phổ biến nhất, với tỷ lệ mắc cao khoảng 2-7,5% ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi . Dấu hiệu của dị ứng thường xuất hiện từ vài phút đến vài giờ sau khi trẻ sử dụng sữa hoặc các sản phẩm từ sữa và thường dừng lại trước khi trẻ đạt đến 3 tuổi.

>> Xem thêm: 4 sữa cao năng lượng cho bé tốt nhất 2024 cho con bị biếng ăn, chậm tăng cân

Nguyên nhân trẻ bị dị ứng đạm sữa bò

Khi các thành phần protein có trong sữa bò được nhận nhầm là độc hại bởi cơ thể trẻ, hệ miễn dịch sẽ tự động tạo ra kháng thể miễn dịch IgE để chống lại những protein đó. Trong sữa bò, Casein và Whey là hai loại đạm chính có thể gây dị ứng. Casein là loại đạm chính có trong phần rắn của sữa đông vón, còn Whey là loại đạm chính có trong phần lỏng còn lại của sữa.

Khi cơ thể trẻ tiếp tục tiếp xúc với các loại đạm trong sữa bò, kháng thể IgE đã được hình thành sẽ nhận diện chúng và kích hoạt hệ thống miễn dịch giải phóng histamin và các hợp chất trung gian khác gây dị ứng. Các hợp chất này sẽ gây ra các triệu chứng dị ứng đạm sữa bò.

Mặc dù chưa xác định rõ nguyên nhân chính xác của dị ứng đạm sữa bò ở trẻ em. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy dị ứng này có tính di truyền. Do đó, nếu bố mẹ có tiền sử mắc bệnh dị ứng như sốt, ngứa hay dị ứng với một số loại thực phẩm thì trẻ em có nguy cơ cao bị dị ứng sữa.

>> Xem thêm: Sữa cho bé dị ứng đạm bò tốt nhất 2024

Phân loại và cơ chế dị ứng đạm sữa bò

Dị ứng đạm sữa bò có thể được phân loại thành hai loại: dị ứng qua trung gian IgE (dị ứng nhanh) và dị ứng không qua trung gian IgE (dị ứng chậm). Hai loại này khác biệt về biểu hiện lâm sàng, phương pháp chẩn đoán và tiên lượng.

Một nghiên cứu thực hiện tại Đan Mạch đã cho thấy rằng 54% các trường hợp dị ứng đạm sữa bò xảy ra do cơ chế miễn dịch qua trung gian IgE, trong khi 46% các trường hợp không phụ thuộc vào cơ chế này. Các trường hợp dị ứng nhanh thường xảy ra trong vòng vài phút đến 2 giờ sau khi tiếp xúc với sữa, trong khi các trường hợp dị ứng chậm lại xảy ra trong khoảng thời gian từ 48 giờ đến 1 tuần sau khi sử dụng sữa hoặc các chế phẩm từ sữa.

Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ

Dị ứng đạm sữa bò có thể dẫn đến nhiều triệu chứng khác nhau, có mức độ nặng hay nhẹ khác nhau tùy thuộc vào bệnh và thời điểm. Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò ở trẻ thường xuất hiện trong vòng 2 giờ hoặc sau 48 giờ kể từ khi trẻ tiếp xúc với sữa bò. Những ảnh hưởng cụ thể của bệnh có thể thể hiện lên da, hô hấp và tiêu hóa, bao gồm cả triệu chứng tức thời và triệu chứng xuất hiện muộn.

Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò tức thời thường xuất hiện khá sớm sau khi trẻ uống sữa bò, bao gồm: khó thở, sưng môi, lưỡi, mặt, phát ban da, mề đay, mẩn đỏ, ngứa, chàm (một biểu hiện của tình trạng viêm da dị ứng). Ngoài ra, trẻ có thể bị nôn mửa sau khi bú sữa và có dấu hiệu tiêu chảy.
Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò muộn thường xuất hiện chậm hơn sau khi trẻ uống sữa bò, tuy nhiên thường nặng hơn và kéo dài trong thời gian dài. Các triệu chứng của trẻ bao gồm: chàm, ngứa, mẩn đỏ, sổ mũi kéo dài, ho khò khè, quấy khóc nhiều, đau quặn bụng, nôn mửa, trào ngược, táo bón, và tiêu chảy.

>> Xem thêm: Sữa Peptamen Junior Nestle Thụy Sĩ – Sữa cao năng lượng dành cho trẻ dị ứng sữa bò.

Dị ứng đạm sữa bò có thể làm cho trẻ khó ngủ, thường xuyên thức giấc hoặc quấy khóc cả đêm và cảm thấy mệt mỏi do thiếu năng lượng. Nếu trẻ bị dị ứng khi được cho bú mẹ, triệu chứng có thể trở nên nặng hơn và gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, các triệu chứng của dị ứng đạm sữa bò có thể giống với những triệu chứng của các bệnh dị ứng khác, dẫn đến việc dễ nhầm lẫn với các bệnh thông thường. Vì vậy, cha mẹ không nên tự điều trị mà cần đưa trẻ sớm đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác và điều trị.

Các biện pháp chẩn đoán khi trẻ dị ứng sữa bò

Để chẩn đoán dị ứng đạm sữa bò, các bác sĩ sử dụng các triệu chứng lâm sàng và tiền sử bệnh của bệnh nhân, cùng với các xét nghiệm dị ứng để đưa ra kết luận chính xác.

Tiền sử: Việc khai thác tiền sử bệnh lý gia đình là cần thiết trong việc chẩn đoán dị ứng, bởi vì dị ứng đạm sữa bò thường có yếu tố di truyền. Ngoài ra, các thông tin như: loại sữa trẻ đang sử dụng, thời điểm bắt đầu xuất hiện triệu chứng, các dạng triệu chứng và các yếu tố khởi phát,…đều rất quan trọng trong quá trình chẩn đoán.
Lâm sàng: Bên cạnh việc khai thác tiền sử bệnh lý, các bác sĩ thường tiến hành kiểm tra lâm sàng ở da, hệ tiêu hóa và hệ hô hấp để hỗ trợ trong việc chẩn đoán bệnh, bởi vì đây là những cơ quan thường bị tác động mạnh bởi dị ứng đạm sữa bò.
Xét nghiệm dị ứng: Ngoài ra trẻ có thể sẽ được bác sĩ chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm dị ứng đạm sữa bò như:
Lẩy da (Skin prick Test) với sữa
Xét nghiệm IgE đặc hiệu với các protein sữa bò (RAST)
Test loại trừ: Cho trẻ ăn kiêng sữa trong 2-4 tuần
Test thử thách với đạm sữa bò: Cho trẻ ăn lại sữa bò với số lượng sữa tăng dần. Tuy nhiên, đây là tiêu chuẩn vàng và cần được thực hiện tại bệnh viện.

Trên đây là những thông tin về triệu chứng dị ứng đạm sữa bò mà H&H Nutrition muốn chia sẻ cùng bạn. Nếu bé của bạn bị các triệu chứng của dị ứng đạm sữa bò, hãy đưa bé đến cơ sở y tế để được tư vấn và chẩn đoán bệnh. Từ đó, bạn có thể áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Ngoài ra, việc tuân thủ chế độ ăn không đạm sữa bò và cho con bú sữa mẹ có thể giúp phòng ngừa dị ứng đạm sữa bò cho bé.

>> Xem thêm: Nutramigen – Hỗ trợ tiêu hóa giúp trẻ chuyển về chế độ ăn bình thường nhanh hơn

H&H Nutrition – Đồng hành cùng sức khỏe gia đình bạn

H&H Nutrition quy tụ đội ngũ Thạc sĩ, Bác sĩ, Chuyên gia Dinh dưỡng, Kỹ sư tiết chế với trình độ chuyên môn cao, tận tâm, luôn đặt khách hàng lên vị trí hàng đầu. H&H Nutrition cung cấp dịch vụ khám tư vấn, thiết kế thực đơn dinh dưỡng toàn diện dành cho trẻ em và người lớn. H&H Nutrition cam kết sẽ đồng hành sức khỏe cùng gia đình bạn nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất đến quý khách hàng.